378
daargesteld. De generaal von Gagern had daarbij voorgesteld,
Weltevreden te versterken door eene aarden omwalling met natte
grachten en op de hoeken vier gekazematteerde forten met bomvrije
reduits. De reeds gebouwde citadel Prins Prederik zou eeu dier
forten zijn; het garnizoen zou 4000 man bedragen en de binnenruimte
alle militaire gebouwen moeten bevatten. Het geheel zou ten Hoorden
en ten Oosten geheel door inundatiën gedekt moeten zijn. Op deze
wijze wilde von Gagern eene vijandelijke landing bij Batavia minder
waarschijnlijk maken.
Daarentegen had de Hertog van Saksen-Weimar, die in 1850 het
bevel over het Indisch krijgswezen had aanvaard, in bedenking gege
ven, Java te Buitenzorg en niet in de binnenlanden te verdedigen.
Hij wilde aldaar eene sterke positie doen verrijzen, die den zetel der
Hooge Regeering en alle militaire etablissementen van Batavia zou
bevatten. Noch Batavia, noch Weltevreden zouden aan den vijand
worden betwist.
Hen ontving daarop in Indië bevel, deze projecten uit te werken
en ze met globale begrootingen aan het opperbestuur in Nederland
terug te zenden, doch intusschen was Weltevreden zóó met reuzen
schreden vooruitgegaan, dat door de uitvoering van von Gagern 's
project, deze stad zonder aanwending van millioenen voor onteige
ningen weder voor een goed gedeelte had moeten worden ver
woest.
Met het plan van den Hertog was het niet beter gesteld, ook te
Buitenzorg zou zeer veel aan onteigening en nog veel meer aan nieuwe
gebouwen moeten worden besteed.
Op grond van een en ander werd geen dezer plannen goedgekeurd,
ook niet een derde plan, dat de verdediging van Batavia zelf door
middel van eene voldoende troepenmacht, tijdelijke schansen en
inundatiën beoogde.
Alleen op het Koningsplein zou dan reeds in tijd van vrede een
geretrancheerd kamp moeten worden opgericht, waarin de verdedigers
een laatste toevluchtsoord zouden vinden en zich staande zouden
kunnen houden, tot onze in Midden-Java opgestelde hoofdmacht
zou toegesneld zijn.
Dientengevolge is de toestand van Batavia's verdediging wel
