445
gaan bedienen bij het schrijven van mijn opdrachten (d. w. z. de
kladstukken), bij het maken van exerpten enz. en was daardoor in
staat bij den aanvang van het nieuwe cursusjaar 5 maanden nadat
ik met de beoefening der stenographie begon a! mijn dictaten
vlugger, kotter en vollediger s'enographisch te kunnen maken.
Gedurende mijn verderen tijd op de Krijgsschool heb ik van de
stenographie dan ook zeer veel wil gehad en nog steeds bedien ik
er mij van bij eigen studie.
Voornamelijk aan officieren, die van zins zijn examen voor de Hoogere
Krijgsschool te doen, kan ik zeer aanraden zich, voor zij de lessen
gaan bijwonen, de kennis van het systeem Stolze W er ij eigen te
maken. Ik noem thans met opzet het systeem Stolze Werij, omdat
van af 1892 de heer Werij telken jaren een cursus aan de Hoogere
Krijgsschool houdt en dus het door hem voor het Nederlandsch bewerkte
systeem gaandeweg ingang in het leger vindt. Eenheid is ook hier
een zeer gewenschte zaak.
Nog een enkel woord over de wijze om zich het systeem eigen te
maken. Het is voldoende daartoe volgens de aanwijzingen in het
„Leerboek der Nederlandsche Stenographie. Correspondentieschrift,"
één uur per dag aan de beoefering van het systeem te wijden.
Voor mijn persoon heb ik gebruik gemaakt van de gelegenheid die
zich in Nederland voordoet om „lessen per correspondentie" te
nemen. Daartoe zendt men de 24 lessen, waarin het leerboek ver
deeld is, een voor een in aan het Centraalbureau voor Stolze'sche
Stenographie en krijgt ze dan per keerende post gecorrigeerd terug.
Dit is natuurlijk zeer gemakkelijk en verhindert het blijven voort-
werken op eenmaal gemaakte fouten. Onmisbaar is die hulp echter
in geenen deele. Het leerboek maakt het den leerling mogelijk zonder
fouten te werken. Hiertoe is geen studie, doch geduld, oefening en
nauwgezetheid noodig.
Een jaar nadat ik met de beoefening der stenographie begonnen
was, was ik in het bezit der diploma's A. volledige bekendheid
met het systeem en B geschiktheid om les te geven in het systeem.
Ik deel dit uitsluitend mede om er op te wijzen, hoe men zich gaan
deweg het systeem eigen kan maken.
Het plan om beide diploma's te verwerven kwam n. 1. bij mij op
