54
Dans ce dernier cas il doit refuser d'obéir, parcequ'un ordre militair
n'exige une obéissance passive que lorsqu'il est donne par un supérieur
qui se trouve présent sur le théatre de la guerre au moment ou il le
donne; ayant alors connaissance de l'état des choses, il peut écouter les
objections et donner les explications nécessaires a celui qui doit exécuter
l'ordre."
Op den regel van blinde en onvoorwaardelijke gehoorzaamheid
vallen dus uitzonderingen te constateeren. Maar ook ten deze geldt,
wat hierboven gezegd werd ten opzichte der bevelen om misdadige
handelingen te plegenbij zijne weigering behoort de mindere voor
zichtig te werk te gaan, want de gevolgen zijner handeling komen
voor zijne rekening.
Bij de aanhaling van de bekende daad van Generaal de Peponcher
bij Quatre-Bras, die, het verkeerde der hem door den hertog van
Wellington gegeven order inziende, daaraan niet gehoorzaamde, en
zoodoende den Maarschalk Ney belette, het leger onder bevel van
Vorst Blücher in den rug te komen en ten ondergang te brengen,
merkt de heer Koolemans Beijnen op, (1) dat die daad den generaal
tot een nationalen held gemaakt heeftde geachte schrijver laat echter
onmiddellijk daarop volgen: Wat zou zijn lot wel zijn geweest,
indien het succes zijne handeling niet had gekroondindien de
omstandigheden anders geloopeu waren In de strafwet was zijne
handeling met den dood bedreigd.
Afgescheiden van het vorenstaande, mag de gehoorzaamheid boven
dien ook alleen worden gevorderd in dienstzaken.
Bevelen, welke met den dienst in hoegenaamd geen verband staan,
behoeven derhalve niet te worden nagekomen.
Dit vloeit overtuigend voort niet alleen uit de geschiedenis der wor
ding van art. 95 C. W., maar tevens ook uit de in hoofde dezes
aangehaalde artikelen 80 C.W. en 8 U.K. Daarbij toch is de ver
plichting tot gehoorzaamheid slechts voorgeschreven „m den dienst
Reeds Peltman teekende in zijne door den heer Koolemans Beijnen (2)
medegedeelde Aanmerckingen over den Articulbrief op art. 47 aan
(1) Militaire Spectator 1883, Bladz. 914.
(2) Loco citato.
