163
daar het weerstandsvermogen van den vijand hevig geschokt was.
De poeri's binnen beide plaatsen leverden vele bewijzen op van de
vrij groote juistheid van onze schoten, vooral in verband met het
tamelijk primitief geschut en de zeer primitieve richtwijze. Door
de colonnes, welke door Tjakranegara zijn opgerukt, is eenstemmig
der artillerie lof toegezwaaid over haar uitwerking; nagenoeg alle
muren waren op een of meer plaatsen getroffen, waardoor het passeeren
althans het spoedig omverwerpen van die muren veel vergemak
kelijkt werd. De groote vernieling door ons geschutvuur aan
gericht bleek vooral om en bij de poeri's, vooral in Tjakranegara.
De Majoran was op verschillende plaatsen getroffen, terwijl de omge
ving allerlei sporen van verwoesting droeg. Bovenal moet veel waarde
gehecht worden aan de moreele uitwerking van het artillerievuur.
De plaatsen waarop ons vuur geconcenteerd is geworden waren
grootendeels ontvolkt, alleen de poeri's met naaste omgeving waren,
wegens de waarde die het vorstenbestuur aan de verdediging zijner
woonplaatsen hechtte, bewoond gebleven, doch ook deze werden bij het
oprukken van onze troepen betrekkelijk zwak slechts verdedigd; alleen
in een gedeelte van de poeri van Tjakranegara, waar de oude Vorst
verblijf hield, is hardnekkig stand gehouden, hoewel slechts door een
kleine bende volgelingen.
Mocht men al meer succes verwacht hebben van de uitwerking der
bijzonder groote hoeveelheid projectielen, die zoowel binnen Mataram
als Tjakranegara geschoten zijn, zoo mag toch van het geschut, dat
meegevoerd werd en dat behoort tot de beste geschutsoorten van het
Indische leger, getuigd worden, dat het aan het doel goed beantwoord
heeft. Het doel toch, dat men in hoofdzaak trachtte te bereiken,
het onveilig maken van het terrein, het beschadigen der muren, en het
toebrengen van verliezen aan personeel, is volkomen bereiktzonder het
voorafgaande geschutvuur zou de inneming zoowel van Mataram als
van Tjakranegara veel meer offers geëischt hebben. Het blijft even
wel een onweerlegbare waarheid, dat met beter en meer aan de eischen
des tijds beantwoordend geschut (1) grooter resultaten zouden ver-
(1) Men denke hier ook aan het niet kannen bereiken van het O. gedeelte van
Tjakranegara door onze kanons van 12 cM. A. en K.
