222
Bezwijkt hij in of door den strijd, de Staat moet voor zijne fami
liebetrekkingen zorgen. Geen aarzeling is dus geoorloofd bij de ver
vulling zijner plichten als landsdienaar.
Bovendien ontheft de ontijdige dood des landsdienaars den Staat
van de verplichting tot uitkeering van, vaak verhoogd, pensioen, waar
van zijne betrekkingen mede zouden hebben kunnen profiteeren.
Ook van een financieel standpunt zijn dus de bepalingen in quaestie
zeer rationeel.
Er is, als het ware, tusschen den Staat en zijn dienaar een weder-
keerig contract gesloten, door laatstgenoemde met zijnen dood, in en
door 's Lands dienst, bekrachtigd, en dat nu ook door den Staat moet
worden nagekomen door het verleenen van onderstand aan de nage
laten betrekkingen, indien dezen daaraan dringende behoefte hebben.
Verkeert men in dat geval, men late zich niet door valsche schaamte
weerhouden op dien onderstand aanspraak te maken.
Schaamde men zich niet, de ondersteuning aan te nemen van een
zoon, broeder of ander familielid, die wellicht daardoor een klein
deel eener groote schuld vrjjwillig voldeed, men schame zich ook niet
zjjne rechten te doen gelden op den Staat en de betaling te vorderen
zijner schuld, die men een „Eereschuld" zou kunnen noemenomdat
de Staat in vele gevallen niet tot voldoening daarvan gedwongen
zou kunnen worden.
De Staat is dus: „debiteur" en geen „weldoener", al doet het woord
„onderstand" ook aan dit laatste denken.
Gesteld eens, de overledene had een levensverzekering genomen
ten name zijner moeder; zou deze dan aarzelen haar recht daarop
te doen gelden
Voorzeker niet; „maar," zal men misschien zeggen, „recht opeen
verzekerde som is geheel iets anders dan recht op onderstand."
Ongetwjjfeld, het verschil tusschen die beide „rechten" is groot,
zéér groot zelfs, vooral wanneer men rekening houdt met den prijs
door den landsdienaar daarvoor betaald.
Het recht op de levensverzekering kostte hem eenig geldhet
recht op onderstand kostte hem zijn leven!
En op zulk een duur gekocht „recht" zouden zijne betrekkingen
geen aanspraak maken?
