288
Dat vraagstuk is thans volledig opgelost. Ruim 20 jaar geleden
beproefden de gebroeders Hyatt, boekdrukkers te Newark in New-
Jersey, de onder den invloed der weersgesteldheid veranderende lijm-
walsen, waarmede de drukinkt op de lettertypen werd gebracht, door
andere stoffen te vervangen.
Eene oplossing van zwak genitreerde boomwol in gesmolten kam
er, welke een gunstig resultaat scheen te zullen opleveren, leidde hen
tot eene gewichtige ontdekking. De talrijke imitaties van been, elpen
been, schildpad, barnsteen enz., welke onder den naam van celluloid
aan de markt kwamen, eerst meer als speelgoed, later als een omvang
rijk fabneks- en handelsartikel, bestaan uit dit mengsel.
Deze omzetting nu van schietkatoen in eene hoornachtige massa
gelukt op velerlei wijze. Iedere vloeistof, waarin schietkatoen oplos
baar is, eigent zich hiertoe; evenals in eene oplossing van alcohol en
aether eene dunne gelatineachtige collodium-laag op de glasplaat ach
terblijft - 3 dln. schietkatoen, 17 dln. alcohol en 80 din. aether
zoo zijn ook azijnaether, aceton en veel andere vloeistoffen in staat'
om schietkatoen te gelatineeren. Ja, zelfs zonder dat van eene eigen
lijke oplossing sprake is, vormt zich de gelatine in deze vloeistoffen,
evenals zulks bij stijfsel in warm water geschiedt, verandert daarbi
echter geheel van structuur en vormt ten slotte eene homogene door
schijnende, gelatineachtige massa. Wordt nu het opgeslurpte op-
lossingsmiddel door middel van persen, wentelen of verdampen uitge-
reven, dan neemt die massa in consistentie toe en verkrijgt men ten
slotte eene plastische, d.i. kneedbare gelatine, die men door persen
snijden en knippen iederen gewilden vorm kan doen aannemen.
In den regel gebruikt men thans voor geschutkruit cubische korrels
waartoe men de massa fabriekmatig in kleine cubussen van 1—4 mM.'
dikte verandert. Voor geweerkruit verdeelt men die massa in vier
kante blaadjes, die men door walsen tot dunne bladen kneedt en met
scharen in stukken knipt.
Laat men het oplossingsmiddel geheel en al verdampen, dan krijgt
men eene elastieke, doorschijnende gom- of hoornachtige massa.
Naarmate men dus het oplossingsmiddel meer of minder verwijdert
of andere niet-werkende vaste stoffen, bijv. kamfer, aan het preparaat'
in meerdere of mindere mate toevoegt, heeft men het natuurlijk geheel
