289
in zijne macht, dat preparaat brisant of ongevoelig te maken, het dus
in een springstof, dan wel in een langzaam verbrandend buskruit te
veranderen.
Alfred Nobel kwam zelfs op de geniale gedachte om als oplossings
middel eene andere springstof te bezigen. Hij was de eerste, die schiet
katoen met nitroglycerine gelatineerde en eene explosiestof verkreeg,
de zoogenaamde springgelatine, die tegenwoordig het dynamiet bijna
geheel heeft verdrongen, daar zij zich even zeker laat behandelen,
maar veel krachtiger werkt.
De verhouding van schietkatoen tot nitroglycerine kan men naar
verkiezing regelen. Gelatine met 90 °/0 nitroglycerine is eene spring
stof van ontzettende werking; omgekeerd is het aan Nobel gelukt
schietkatoen met eene zeer geringe hoeveelheid nitroglycerine te gela-
tineeren en zoodoende het Nobelkruit te fabriceeren.
Ook bij dit preparaat heeft men het in zijne macht, het door toe
voeging van kamfer en andere niet werkende stoffen meer of minder
brisant te maken.
Uit het voorgaande blijkt dus, dat men thans in staat is een
buskruit te fabriceeren, dat aan de hoogste ballistische eischen voor
elk geweer- of geschutsysteem voldoet en dat geheel rookvrij is.
Eene andere vraag evenwel is: bezitten de nieuwe buskruitsoorten
voldoende stabiliteit om gedurende eenige jaren onder verschillende
temperatuur en weersgesteldheid te kunnen worden opbewaard, zonder
van structuur of samenstelling te verandeien, en daardoor in ballisti
sche waarde achteruit te gaan, dan wel tot zelfontbranding aanleiding
te geven. Wij komen hierop later bij de behandeling der verschil
lende kruitsoorten terug.
De samenstelling en vervaardiging van enkele nieuwe buskruitsoorten.
Gelijk uit het voorgaande blijkt, zijn de stoffen, waarvan men bij
de fabricage uitgaat, verschillende soorten van schietkatoen, nitrogly
cerine en eene enkele maal pikrinzuur. Yan al deze explosieve stof
fen is het salpeterzuur, uit salpeter bereid, de moederstof. Deze
vloeistof, in aanraking gebracht met katoen, hout of papier, met gly
cerine, met carbol of phenol, enz. doet deze stoffen het grootste deel
harer bestanddeelen in zich opnemen en zet hen om in schiet-
