299
seriën kreeg men weliswaar een Y0 van nog geen 580 M., doch
desniettegenstaande werden alle series aangenomen, maar de fabriek
door de commissie verplicht hare vervaardiging te wijzigen, opdat de
aanvangssnelheid grooter werd, zonder verhooging van den gasdruk.
De in November 1891 afgeleverde 12e serie leverde, evenals de 12
volgende, geen grootere V„ op, doch over 't algemeen wel hoogeren
gasdruk dan 3400 atmosferen, terwijl bovendien werd opgemerkt, dat
verscheidene hulzen in de kamer bleven klemmen en eene blijvende
uitzetting der kamer tot 0.03 mM. werd geconstateerd.
Eene commissie werd dientengevolge naar Presburg gezonden, om
de zaak te onderzoeken. Intusschen trachtte men, door aan het kruit,
in stede van den korrelvorm, een andere gedaante te geveD, nl. door
het tot blaadjes te verwerken, minder gasdruk te verkrijgen; dit
gelukte. Eene lading van 2.7 G. bladkruit in het 8 mM. geweer
veroorzaakte slechts een gasdruk van 2800 atmosferen.
Bij het onderzoek bleek dat de fabriek zich eigenmachtige afwij
kingen bij de vervaardiging van de nitrocellulose en de gelatineering
van het kruit had veroorloofd, hetgeen eene wijziging in de directie
der fabriek ten gevolge had. Sedert Juli 1892 is de fabriek weder
in werking. De 10 eerste seriën f50000 KG.) bladkruit hadden eene
gemiddelde VQ van 599.8 M. bij een gemiddelden druk van 2782
atmosferen en een maximaal druk van 2904 atmosferen.
Ook de staatsfabriek, die eveneens tengevolge der minder deugdzame
nitrocellulose van de fabriek te Presburg kruit van onvoldoende quali-
teit had afgeleverd, begon van af Juli 1892 kruit van betere hoeda
nigheid te vervaardigen. Met de 6 eerste partijen, die in September
van dat jaar waren afgeleverd, verkreeg men gemiddelde aanvangs-
snelhedeu van 600. 3 M. bij een druk van atmosferen.
Daar in het laatst van 1892 ook de beide andere fabrieken begonnen
kruit at te leveren, rekende men er op dat ultimo 1894 de uitrusting
van het leger met dit kruit zou zijn voltooid.
Bij de in Oostenrijk in beproeving zijnde 6.5 mM. geweren (stelsel
Mannlicher) behaalde men met 2.6 G. van dit kruit eene gemiddelde
"V*25 van 708.8 M.; grootste verschil 35 M.; terwijl met 2.1 G.
ballistiet eene gemiddelde V25 van 700.8 M. grootste verschil