433
Hierbij moeten wij ons, uit den aard der opdracht, bepalen tot
die enkele stellingen, die tegenwoordig algemeen als juist erkend
worden, met ter zijde lating van de vele vraag- en strijdpunten, die
op dit gebied te vinden zijn.
In het algemeen kan een koel, droog en toch zacht klimaat met
matige luchtbeweging als het ideaal van een gunstig klimaat be
schouwd worden. Droogte echter, zooals die door de betrekkelijke
vochtigheid wordt aangegeven, is een onzuivere maatstaf: de tempe
ratuur moet altijd daarbij in het oog gehouden worden en wel speciaal
het verschil, dat er bestaat tusschen de temperatuur van de lucht en
die van het bloed. Lucht toch, die bij bloedwarmte met waterdamp
verzadigd is, kan, in de longen gekomen, geen vocht meer opnemen
en moet, fortiori, met de huid in aanraking gekomen, elke vrije huid
werking verhinderen.
In met waterdamp verzadigde lucht (d.i. bij eene betrekkelijke
vochtigheid van 100 van 37° zou geen meDsch kunnen leven;
de bijna volslagen werkeloosheid en onoverkomelijke loomheid, waar
toe de bewoners van Britsch-Indië gedurende de zeer heete regen
maanden (Juli en Augustus) gedoemd zijn, geven een voorbeeld van
het nadeel, dat vocht, gepaard met hooge temperatuur, aan den gezond
heidstoestand kan toebrengen. Lucht daarentegen, bij lage temperatuur
met waterdamp verzadigd, wordt, in de longen gekomen en bij aan
raking met de huid, verwarmd, verliest hierdoor terstond den
oorspronkelijken vochtigheidsgraad en is, als ware zij droog geweest,
in staat groote hoeveelheden vocht op te nemen.
Indien dus op alle hier aan een klimatologisch onderzoek onder
worpen plaatsen de betrekkelijke vochtigheid grooter blijkt dan te
Batavia (zie tabel XI), zoo mag dit geen reden zijn om niet aan een
bergstation in 't algemeen voor troepenlegering de voorkeur te geven
boven eene kustplaats als Bataviahet groote verschil in gemiddelde
temperatuur, zooals dit blijkt uit tabel I, geeft het recht om ten
opzichte van het menschelijk lichaam met zijne constante temperatuur
van 37° de klimaten der zes plaatsen als droger te signaleeren dan
dat van Batavia.
Daar hieromtrent nog vaak onjuiste begrippen heerschen, moge
hierbij nog opgemerkt worden, dat volgens de bovenstaande beschou-
