34
plaatsde af te leggen afstand bedroeg 500 KM. Bij de bekende
expeditie van de Russen onder Skobeleff in 1880 naar Gheok-Tépé
had de operatielijn eene lengte van 350 KM.
Als de dooden uit hunne graven konden verrijzen, wat zouden Alexan
der de Groote, Hannibal en Julius Caesar wel zeggen, als zij de meening
hoorden verkondigen, dat afstanden van 50 geographische mijlen groote
bezwaren zijn voor een offensief met een legertje van 10.000 man in
een land waar men beschikt over de versnelde middelen van vervoer
der 19" eeuw; zij, die er niet tegen op zagen met grootere massa's
aanvallend op te treden over veel grooter afstanden door slechts
schaars van wegen voorziene en vijandige landstreken.
2. De zeer beperkte middelen, die het Indisch leger tot een versneld
vervoer ten dienste staan.
Ik noemde hierboven reeds voorbeelden van offensieve bewegingen
met grootere troepen massa's over grootere afstanden, waarbij van
spoorwegen geen sprake was. Dat de capaciteit onzer spoorwegen op
Java, vergeleken met die in Europa niet groot is, is waar; maar in
Europa moet daarmede in tijd van oorlog ook veel meer vervoerd
worden dan hier het geval is.
Dat andere middelen van versneld vervoer, zooals voertuigen, op
Java zeer beperkt zijn, is m.i. onjuist. Volgens den Regeeringsalmanak
van 1895 worden op Java aangetroffen 34.361 voertuigen bestemd
voor het vervoer van personen en 104.390 voor het vervoer van
goederen benevens 528.807 paarden. Is dat aantal niet voldoende
om daaruit bij goede maatregelen het noodige te requireeren om
de gewenschte beweegbaarheid aan het leger te geven. Bovendien
kan het gebrek aan eene goede organisatie van den trein bij het
Indische leger geen argument zijn, dat tegen offensieve bewegingen
op groote schaal kan worden aangevoerd; die organisatie is nood
zakelijk en wil men ernstig het leger geschikt maken voor zijne
taak, dan moet en kan zij ook spoedig in 't leven geroepen worden.
3. De omstandigheid, dat de kortste weg tusschen de pasgenoemde
plaatsen (Batavia, Semarang en Soerabaja) voor 't grootste deel op
geringen afstand loopt van Java's Noordkust; terwijl
4. de meer binnenlands gelegen communicatiën langer, maar
tevens de spoorweg natuurlijk uitgezonderd de snelheid van