473
nitroglycerine wordt omgeven. Wanneer dat omhulsel minder samen
hangend wordt, vermindert de ontplofbaarheid. Het is om deze reden,
dat een mengsel van kiezelguhr met slechts weinig nitro-glycerine
nauwlijk8 ontplofbaar is; al de vloeistof is opgeslorpt door de poriën
van het kiezelguhr en er is geen samenhangend omhulsel. Maar
indien wij voor de absorbeerende stof eene andere, niet poreuze zelf
standigheid, zooals bijvoorbeeld stukken glas of mica in de plaats stel
len, dan wordt elk stukje bedekt met een omhulsel en krijgt men
aldus met eene zeer geringe hoeveelheid nitro-glycerine een krachtig
springmiddel.
De toevoeging van eene kleine hoeveelheid kamfer (of van zekere
koolwaterstoffen) aan springgelatine of aan samengeperst schietkatoen,
vermindert aanmerkelijk de gevoeligheid van deze stoffen, maar het
schijnt, dat deze zelfde toevoeging niet dezelfde uitwerking heeft,
als de gelegenheid bestaat, dat de kamfer spoedig vervliegt.
VII. Gevoeligheid der springmiddelen.
De gevoeligheid der springmiddelen voor ontvlamming en voor
schokken is zeer veranderlijk; eene lage ontbrandingstemperatuur
gaat volstrekt niet altijd gepaard met eene groote gevoeligheid voor
schokken. Zoo ontvlamt kwikfulminaat bij 190° 0-, het oxaalzuurzil-
ver bij 130° C.; toch is het eerste veel gemakkelijker door een schok
tot ontploffing te brengen dan het laatste.
De gevoeligheid van een gegeven springmiddel hangt in de eerste
plaats af van den toestand, waarin het springmiddel verkeert.
Ook de temperatuur speelt eene belangrijke rol.
Dynamiet en schietkatoen worden door eenen lichten schok tot
ontploffing gebracht, wanneer deze stoffen verwarmd zijn en zelfs
celluloid (een mengsel bestaande uit genitreerd katoen en kamfer),
dat men dikwijls gebruikt ter vervaardiging van ornamenten, wordt
door eenen slag met eenen hamer tot ontploffing gebracht, wanneer
het tot week wordens toe verhit is. Daarentegen zijn bevroren dyna
miet en nitroglycerine betrekkelijk ongevoelig voor schokken, terwijl
het tegengestelde waar is voor bevroren springgelatine.
In het algemeen kan men zeggen, dat de gevoeligheid van elke
chemische zelfstandigheid verandert, omgekeerd evenredig met de
