237
De oorspronkelijke bewoners, vooral die van Oost-Java, zouden
dan ook tijdens de Mohamedaansche overheersching in groote getale
naar Bali zijn overgestoken.
Hoewel niet zeer tegen nadeelige klimaatsinvloeden bestand, en
sterk aan hunne geboorteplaats gehecht, schijnen zij toch, als de
omstandigheden niet zeer ongunstig zijn, ook elders zonder nadeel
voor hun algemeenen gezondheidstoestand te kunnen leven, hetgeen
blijkt uit de ondervinding met Javaansche koelies te Deli, West-
Indië en in de Pransche bezittingen opgedaan. Tegen koortsinvloeden
schijnen zij echter niet veel weerstandsvermogen te bezitten.
Het oorspronkelijke karakter van den Javaan is zacht, heeft weinig
sterk sprekende eigenschappen en is over het algemeen niet ongunstig.
Hij is zeer gehecht aan zeden, gebruiken en voorvaderlijke instel
lingen, en men bewijst hem grooten ondienst door hem te dwingen
daarvan af te wijken. Uiterst sober van aard, kent hij weinig
behoeften, doch is daarbij onnadenkend en zorgeloos, hetgeen zich
bij zijn feestvieren, waarvan hij evenals de Amboinees veel houdt
alleen is hij daarbij minder luidruchtig sterk uit, en waaraan hij
desnoods alles ten offer brengt.
De groote mate van luiheid die hem wordt toegeschreven, is
geheel in tegenspraak met de groote zorg waarmede hij als dessa-
man zijn sawah bebouwt; zeker is het echter dat hij niet gaarne
heden doet, wat morgen geschieden kan.
Veel geestkracht en standvastigheid kan den Javanen niet worden
toegeschreven, daarentegen zijn zij zeer geduldig en lijdzaam. Over
het algemeen is het een gemoedelijk, stil, zeer in zich zelve gekeerd
volk, en spoedig tevreden, waardoor het gemakkelijk het slacht
offer wordt van behendige bedriegers; het is dus plicht van den
meerdere, om steeds nauwlettend toe te zien, dat hem niet wordt te
kort gedaan.
Geen landaard is zoo gedwee, ja slaafs-onderworpen, aan hem, die
boven hem gesteld is, als de Javaan, en deze eigenschappen ont
aarden vaak in een vreesachtigheid, waardoor hij in zijn spreken
angstvallig alles vermijdt wat hij meent, dat niet in den smaak van
zijn meerderen valt. Deze karaktertrek doet hem niet zelden zijne
gedachten uiten op eene wijze, die voor allerlei uitleggingen vatbaar
