409
Ons „Voorschrift op den Velddienst" bijv. elimineert den inland-
schen vijand nagenoeg geheel. Tiet is een niet altijd geheel juist
voorschrift voor het optreden in ons Indisch terrein tegenover een
gelijk bewapenden, Europeeschen tegenstander; hier en daar slechts
wordt met een enkel woord gezegd, dat en somtijds ook hoe tegen
over een inlandschen vijand anders te werk moet worden gegaan.
Wat is daarvan het gevolg in de praktijk?
Eenige weinige korps en compagnies (eskadrons-batterij) com
mandanten uitzonderende, welke de zaak volkomen juist opvatten,
alsmede enkele anderen, die trachten iets in de goede richting te
doen, ziet men over het algemeen de officieren, door gebrek aan
goede inzichten omtrent de tactische beginselen, die het optreden
tegenover den inlandschen vijand beheerschen, nagenoeg slaafs het
voorschrift, d. w. z. een voorschrift gegrond op een gelijk bewapen
den, Europeeschen vijand, toepassen.
Dat dit nadeelig werkt op de oefening van den troep en het daartoe
behoorende kader, ligt voor de hand, maar nog veel nadeeliger is
de invloed op de jonge officieren, die van af den eersten dag van
hun optreden in Indië in een verkeerde richting geleid worden.
Hun theoretische kennis van de grondbeginselen der tactiek is
te gering om hen voor de nadeelige gevolgen dier verkeerde verdere
opleiding te vrijwaren. Bovendien is het in Nederland genoten tac
tische onderwijs nagenoeg geheel op Europeesche toestanden gegrond
en vinden de Indische officieren-leeraren, die in deze een andere
richting voorstaan, bij de onderwijs autoriteiten in Nederland lang
niet altijd de gewenschte medewerking.
En de andere officieren, zij blijven, met uitzondering van de
weinigen, die tengevolge eener bestudeering der krijgsgeschiedenis of
van de te velde opgedane ondervinding tot andere inzichten komen,
voortgaan op den eenmaal betreden minder juisten weg. Zij leiden
de oefeningen volgens hun inzichten; de begane fouten spreken niet
tot hen en strekken evenmin tot leering van hun ondergeschikten.
Al dadelijk zal men mij tegenvoeren, maar te velde, daar wreken
de fouten, begaan door een onjuist tactisch optreden, zich toch onmid
dellijk. Zeer zeker in de meeste gevallen wel, maar lezer, misschien
zult ge het met mij eens zijn, dat, hoe nadeelig de gevolgen dier