BOEKBESCHOUWING,
De laatste Radja van Lombok, oorspronkelijk
treurspel in vijf bedrijven, door RadiiBatavia
G. Kolff en Co 1896.
Het was waarschijnlijk niet met onverdeeld genoegen, dat de Redactie
een exemplaar van het bovengenoemde treurspel ontving en even ver
deeld vereerend was voor ons het verzoek der Redactie, om daarvan eene
beoordeeling te geven.
Niet met onverdeeld genoegen, zeggen wij, omdat wij vermeenen, dat in
hoofdzaak de beleefdheid eischt, het werk met eenige woorden te bespreken.
Hoewel het stuk zich gemakkelijk laat lezen, wijst de sterk geïdeali
seerde inhoud er reeds op, dat eene bespreking daarvan in een militair
blad eigenlijk niet thuis behoort.
Ook zal de schrijver door den aanhef van zijn „woord vooraf", hoe
wel mogelijk onbewust, bij velen den indruk achterlaten, dat hij getracht
heeft zooveel mogelijk de feiten in hun juiste licht te plaatsen. En mocht
dit, wat wij betwijfelen en wat voor zijn werk ook in geenen deele noo-
dig voorkomt, inderdaad de bedoeling zijn geweest, dan is hij bij de
uitwerking der details niet gelukkig geweest. Ongetwijfeld heeft het
stuk eenige goede momenten. Boasie, Prins K' toet en de sluwe Dji-
lantik zijn duidelijk geteekend, en waar de eerste sprekende wordt inge
voerd, komt de dramatische gave van den schrijver ons verdienstelijk voor.
Doch dit tooneelspel bevat ook gedeelten, die ons verre van aangenaam
waren, en die de opvoering er van naar onze meening in den weg staan.
Dit bezwaar geldt in de eerste plaats, hoewel in de minste mate, het 3e
bedrijf; dit soldatentooneeltje schijnt ons, al moge het ook juist geteekend
zijn, minder op zijn plaats in een treurspel. Het „Leve die tante, geef
haar het ridder" en de „worstperiode" behooren meer thuis in „Soldaten
humoresken", dan in een treurspel in de oude vijfvoetige jambische versmaat.
Grooter echter zijn onze bezwaren tegen de beschouwingen, welke de
schrijver de Lomboksche vorstenfamilie doet houden over onze geldzucht^
over onze bivakkeuze en over ons gebrekkig partijtrekken van de lessen
der krijgsgeschiedenis, speciaal in zake de Balische oorlogen.