41
men het als een ether van het alcohol: „cellulose", en geeft in over
eenstemming hiermede de scheikundige werking, die bij de vorming
van schietkatoen plaats grijpt, door de volgende formule weer:
06 H7 O, (O H)3 3 H NOs C6 H7 02 (N03)3 3 H20.
Deze formule is analoog met die, welke de vorming van nitro
glycerine weergeeft.
Het zure mengsel, dat men te Waltham Abbey gebruikt voor de
fabricatie van schietkatoen, bestaat uit drie gewichtsdeelen zwavelzuur
(dichtheid 1.84) op één deel salpeterzuur (dichtheid. 1.52). Gebruikt
men meer verdunde zuren, dan ontstaan stoffen, die in lageren
graad genitreerd zijn, zooals collodiumwol of oplosbaar schietkatoen
(C Hs (N03)2); aldus genoemd omdat het, iQ tegenstelling met
schietkatoen, oplosbaar is in alcohol en ether.
Het te Waltham Abbey gevolgde proces voor de bereiding van
samengeperst schietkatoen bestaat hierin, dat het vooraf gereinigde
katoen wordt geuitreeid, vervolgens wordt ontdaan van alle vrije
zuren, daarna tot een koek gemaakt en eindelijk in de gewenschte
vormen wordt samengeperst.
Om een stabiel product te krijgen, moet men de grootste zorg be
steden aan de keuze der grondstoffen en vooral aan de verwijdering
van elk spoor van vrij zuur. Onvoldoende oplettendheid en de gebrek
kige methode, die gevoigd werd ter voldoening aan deze eischen, waren
oorzaak dat het schietkatoen langen tijd in discrediet geraakte.
Theorethisch zouden 100 gewichtsdeelen cellulose 218.4 deelen
schietkatoen moeten opleverenin de practijk echter is dit laatste getal
aanzienlijk kleiner.
In het algemeen is er veel overeenkomst tusschen schietkatoen en
de samenstellingen met nitroglycerine als uitgangspunt, wat betreft de
manier, waarop die stoffen zich gedragen gedurende de verbranding, de
ontploffing en onder den invloed van een schok. Toch is er een
groot verschil tusschen het schietkatoen en die genitreerde samenstel
lingen van glycerine, die in water kunnen worden bewaard. Schiet
katoen slorpt het water op en wordt eene homogene massa, die, aldus
met water verzadigd, niet alleen onbrandbaar is, maar die ook slechts
door eene groote hoeveelheid fulminaat tot ontploffing te brengen is.
Gemakkelijk heeft de ontploffing plaats door eene lading droog schiet-
