246
Behalve deze rakan's beschikken de hoofden van het verzet in
Groot-Atjeh nog over eene reserve voor den oorlog tegen de kafir's,
bestaande uit gewone kampongbewoners, aangeworven met de bepa
ling, dat zij hunne gewone bezigheden kunnen blijven verrichten,
doch altijd gereed moeten staan om bij oproeping mede te strijden.
De waarde dezer strijders is natuurlijk veel geringer dan die der
rakan's. Zij denken meer aan vrouw en kind en huis en haard
dan aan het gevecht en snakken naar de weder uitoefening van het
landbouwbedrijf, wanneer aan de vijandelijkheden eenige uitbreiding
wordt gegeven.
Behalve bovengenoemde lijfwacht des sultans waren in den bloei
tijd van het sultanaat twee aanzienlijke hoofden uit de geslachten
Rama Setija en Orang kaja Sri Maharadja Lela met de handhaving
van rust, orde en veiligheid belast. Bovendien waren eenige om
het sultansgebied wonende hoeloebalang's als kaïoaVs voor de veilig
heid om den Kraton aansprakeljjk.
Ka de ontbinding van die lijfwacht en het uitsterven van beide
geslachten was in het sultansgebied geene sprake meer van eene
eigenlijk gezegde politie.
VI.
Politieke beteekenis der Onder hoor ig heden. De Noordkust. De
federati'ên van Pedir en Gigiëng.
Van de Onderhoorigheden weet men nog weinig. Bestuur en rechts
wezen waren of zijn het is reeds in hoofdstuk V gezegd in elk der
kuststaatjes op den leest geschoeid van hetgeen daarvan in Groot-
Atjeh werd aangetroffen voor zoover de geringe uitgestrektheid van
het meerendeel dier staatjes en de wanorde, die ook in vele ervan
heerscht, toelaten van eenige organisatie te spreken.
Hoe machtig ook enkele der hoofden van de Onderhoorigheden
gedurende den loop der tijden zijn geworden, naar mate het gezag
der sultans verminderde, heeft geen hunner zich ooit van dat gezag
geheel onafhankelijk gemaakt. Bij onze komst in Atjeh erkenden
