320
antwoord daarop: Gouverneurs-Generaal zijn ook menschen, die
zich vergissen kunnen of zich door hunne hartstochten laten beheer-
schen. In den regel kenden zij het leger, velen hunner zelfs Indië
niet voor dat zij er kwamen. Mag men aannemen, dat zij den
Legercommandant hunner keuze zullen vertrouwen, veel meer mag
men, blijkens de ervaring, niet eischen. De zorgvuldige keuze van
een Legercommandant door de „Regeering" is dus altijd betrek
kelijk bij onze snelle afwisseling van Ministers. Wie volgens den
eenen Minister van Koloniën goed is, wordt door een anderen wel
licht zeer middelmatig genoemd. Wie kiest eigenlijk den Leger
commandant? De Gouverneur-Generaal, die het Indische leger en
de intrinsieke waarde zijner bevelhebbers niet kent. Wat hij van
den man zijner keuze weet, dat zijn in den regel de dehorsde on
dits, een enkel rapport, dat misschien nog niet eens door den belang
hebbende zeiven gesteld is, en nu en dan een bestudeerd praatje.
De smaak in den persoon beslist in den regel. De Gouverneur-
Generaal draagt voor, gehoord den Legercommandant?... Zooals
de Opperlandvoogd dat verkiest. Meer dan eens, ja dikwijls is de keuze
van den Gouverneur-Generaal eene andere dan die van den afgetreden
Legercommandant. Nomina sunt odiosaDe Kroon benoemt
in den regel den persoon, die in de smaak van den Gouverneur-
Generaal valt. "Vergissingen zijn dus niet uitgesloten. Zij kunnen
tot botsingen aanleiding geven onder een volgenden Gouverneur-
Generaal of een volgenden Minister van Koloniën. Nu kan een
Legercommandant zelfs wanneer hij op zijn gebied gelijk heeft
bij eene minder gepaste bejegening van de zijde van den Gouverneur-
Generaal zijn beklag bij de Kroon doen. De vraag is ofernal816
één Minister van Koloniën is geweest, die de Kroon geadviseerd
heeft, den Gouverneur-Generaal tegenover één der Legercommandanten
te desavoueeren. Legercommandanten, die hoog loopende quaestiën met
Gouverneurs-Generaal hadden, zijn niet zeldzaam geweest.
Hoogere belangen dan persoonlijke quaestiën zijn echter in het spel
om het Indische leger onder den Minister van Oorlog te brengen.
Men kan dat lezen in het Indisch Militair Tijdschrift van 1896.
IJ.
