358
Groot is de invloed der vrouw op onzen toerekenbaren vijand.
Hoe verheven en toch afschuwelijk de wraak der vrouw en haar
invloed ten kwade kunnen zijn, heeft de oorlog in Mexico tijdens
het opperbevel van Bazaine doen zien en de Kolonel Du Pin, com
mandant der zoo gevreesde Fransche contra-guerilla persoonlijk onder
vonden. Men weet welk een slaafschen eerbied Hidaijat aan zijne
moeder, Ratoe Siti bewees. Na zijne gevangenneming verhaalde hij
meermalen, hoe het trotsche karakter zijner moeder, die van geene
onderwerping wilde weten, hem steeds daarvan had teruggehouden,
ofschoon hij, rusteloos vervolgd door onze troepen, den oorlog reeds
lang moede was. Eerst toen zjjne moeder en zijne kinderen in onze
handen waren, gaf Hidaijat zich aan ons over, maar zóó groot was
de verontwaardiging van Ratoe Siti over deze daad van haren zoon,
dat zij hem bij de eerste ontmoeting zeide: „ik vervloek de borsten,
die u hebben gezoogd." "Wie heeft niet gehoord van den invloed
der eenmaal zoo gevreesde Potjoet Maiigoï van SamalaugaD, die bij
den inval onzer troepen in dat land ten jare 1876 iederen landsver
dediger, die zijne plichten in de ure des gevaars verzaakte, met de
straf van ontmanning dreigde!
Eene goede behandeling der vrouw zal nimmer haren invloed mis
sen. De vrouwen, zeide Hoche
„Aiment a être flattées, a inspirer de la confiance, et une fois qu'on
a la leur, elles jasent beaucoup et font faire souvent des découvertea
utiles."
Het krachtigste van alle middelen om den mensch tot ons te trek
ken en iets van hem gedaan te krijgen, is de vrouw. Ook in de
staatkunde moet men de vraag „oü est la femme" onthouden en
trachten te beantwoorden.
Andere middelen, waarmede men in de staatkunde met goed gevolg
kan werken, zijn de titels, praedicaten en onderscheidingsteekenen.
Gedurende den 24-jarigen strijd zijn wij met vele Atjehers in aan
raking gekomen, die eerzuchtig waren. Neemt men de gevaren irt
aanmerking en de moeilijkheden in rekening, waaraan de Atjeher
in het algemeen en een Atjehsch hoofd in 't bijzonder zich blootstelt,
door onze partij te kiezen, dan is het duidelijk, dat er voor hem, die
