29
Het stroomgebied van de Lampanasrivier bevat enkel eenige
heuvelruggen en grenst aan dat der Ajer Manis.
Het terreiD, waardoor de Atjehrivier zich kronkelt, is vooreerst
voor ons van de grootste beteekenis. Het is het terrein der
hoofdrivier van Groot-Atjeh, waar de groote massa der bevolking
woont In elk land toch, waar geene gebaande wegen zijn, heeft
het verkeer der bevolking in den regel plaats langs de waterwegen
en kan men er zeker van zijn, dat men de grootste bevolkiug langs
den hoofdwaterweg vindt. Het bovenbedoelde terrein is voor ons
uit een staatkundig en militair oogpunt het belangrijkste gedeelte
van Atjeh en Onderhoorigheden. Het is voor een gedeelte het terrein
onzer hoofdvestiging, de zoogenaamde geconcentreerde stelling.
Ten oosten van Indrapoeri is dat terrein eenigszins golvend, maar
ten westen van deze plaats is het in hoofdzaak alluviaal en onder
zeer geringe helling naar zee afvallende. Het tusschen de berghellingen
en heuvelterreinen ingesloten vlakke land van Indrapoeri tot aan de
kust schijnt gedeeltelijk ontstaan te zijn door voortdurende aanslibbing
uit zee en aanhoudende veranderingen der bedding en overstroorningen
van de Atjehrivier. De bij bandjir's van de bergen medegevoerde
grond werd blijkbaar bij het buiten hare oevers treden der rivier op
het aangrenzende terrein afgezet, zoodat zich langzamerhand op die
oevers twee verhoogingen vormden, waartusschen haar loop voor
geruimen tijd werd bepaald. Door uitspoeling of andere oorzaken
brak wellicht deze snel vlietende stroom zelf de door hem gevormde
dijken door ten einde in het zijwaarts gelegen lagere terrein eene
nieuwe bedding te kiezen. Men schrijft aan deze natuurwerking
het ontstaan der Kroeëng Tjoet en Kroeëng Bëroek toe. De vroe
gere inwerking der zee op de vorming van Atjeh's kuststrook kan
men opmaken uit de evenwijdig aan het strand gelegen terrein-
verhoogingen op het noordelijk gedeelte der Belang Tamah, bij
Toengkoep, bij kampong Soloeë en in de Belang Pandjang. Die
terreinverhoogingen bedragen echter niet meer dan gemiddeld 1 M.
Het daartusschen gelegen lagere terrein moet dan vroeger uit lagunes
hebben bestaan, waaruit na verloop van tijd moerassige sawahvelden
zijn ontstaan.
Door deze terreinvormirg kan het eer s door ons veroverde gedeelte
