419
Yerder is het in strijd met het oorlogsrecht, volgens art. 13 van
het gewijzigd- Russisch „Ontwerp van eene internationale conventie
betreffende de wetten en gebruiken van den oorlog," ons op den
vijand te wreken door
A. L'emploi du poison ou d'armes empoisonnées.
B. Le meurtre par trahison d'individus appartenant a la nation ou a
l'armée ennemie.
C. Le meurtre d'un ennemi qui, ayant mis bas les armes ou n'ayant
plus les moyens de se défendre, s'est rendu a discretion.
D. La declaration qu'il ne sera pas fait de quartier.
E. L'emploi d'armes, de projectiles ou de matières propres a causer
des maux superflus, ainsi que l'usage des projectiles prohibés par la
declaration de Saint-Pétersbourg de 1868.
F. L'abus du pavilion parlementaire, du pavilion national ou des
insignes militaires et de l'uniforme de l'ennemi, ainsi que des signes
distinctifs de la convention de Genève.
G. Toute destruction ou saisie de propriétés ennemies qui ne serait
pas impérieusement commandée par la nécessité de guerre."
Toen de zendeling van den Generaal van Swieten, Mas Soemo
Widikdjo in December 1873 in de nabijheid van Kota Radja door
Atjehers gruwelijk vermoord was, vermeende de Generaal, hoorende
dat de hoeloebalang van Pedir eenige dagen te voren met 1000 a
1500 man in den Kraton zou zijn aangekomen, met het oog op den
steun, dien Tengkoe Pakeh met die strijdmacht aan de daardoor
weder domineerende oorlogspartij verleende, als représaille voor den
moord op zijn zendeling, de hoofdplaats Pedir te moeten laten bom
bardeeren en door eene marine-landingsdivisie aanvallen. Dat deze
maatregel de bevolking dier plaats zeer gevoelig heeft getroffen, weet
ik in bijzonderheden, die, dertien jaren later als civiel gezaghebber te
Segli opgetreden, nog het effect van dat bombardement aanschouwd
heb, waarvan onze Marine alle eer heeft. Waarom moest echter de
bevolking der hoofdplaats Pedir worden gestraft? Wreekte zich de
Generaal hier niet ongemotiveerd aan het leven en de bezittingen
van personen, die onschuldig waren aan den moord van Soemo Wi
dikdjo? De Generaal heeft later verklaard, in dit opzicht verkeerd te
hebben gehandeld, maar daarmede is zijne daad niet ongedaan gemaakt.
Als maatregel van représaille liet de Generaal van Swieten ook