464
2 Voorts zegt de inleiding van het boek, dat het wel is waar
sedert 1811 niet meer is voorgekomen, dat het N. I. Leger de Be
zittingen tegen een Europeeschen vijand had te verdedigen, doch dat
die mogelijkheid blijft bestaan en dan de taak van dat leger veel
moeilijker zou blijken te zijn dan die, welke het met betrekking tot
den inlandschen vijand te vervullen heeft.
Ik schreef een boek over tactiek en sprak dus meer uit een tac
tisch oogpunt.
Uit een strategisch oogpunt zou daarop met betrekking tot verschei
dene onzer Indische oorlogen veel af te dingen zijn.
Toch werd het mij ook met het oog op de tactiek tegengesproken.
De tactiek is de leer der gevechtsvoering en mijn bewering betrof
dan ook meer de gevechten.
In de eerste plaats zal het gevecht in de verspreide orde tegen den
Europeeschen vijand lang niet tot de uitzonderingen behooren, althans
niet bij de gevechten van eenigszins belangrijken aard. Wel wierp
men mij onze bedekte Indische terreinen weer voor de voeten, doch
ik geloof niet te veel te zeggen, wanneer ik beweer, dat bij eenigs
zins belangrijke troepenafdeelingen ook al neemt men daarbij
onzerzijds een brigade van 3 a 4 bataljons met detachementen van
de 3 hulpwapens als maximum aan alle onderdeelen niet altijd
over de bedekte terreinen zullen te beschikken hebben.
En dan is toch het z. g. gevecht in de verspreide orde, waarbij
de troepen over veel grooter ruimte in de breedte en diepte gegroe
peerd zijn, uit een technisch oogpunt veel moeilijker te voeren dan
dat, waarbij de troepen in de gesloten of in de geopende orde (1) strijden,
zooals gewoonlijk tegenover den inl. vijand geschiedt? (2) En al
strijdt men. ook in de meer bedekte terreinen, zooals men bijna over
al in Indië vindt, tegen een Europeeschen vijand in de geopende
orde, dan zal men tegen dezen toch op veel grooter diepte-groepee
ring bedacht moeten zijn dan tegenover den inlandschen vijand.
Maar in de tweede plaats is de bewering ook uit een psycholo
gisch oogpunt waar. Behalve dat men te doen heeft met een tegen-
(1) Het gevechtsvoorsehrift van 1886 noemt de geopende orde" zeer leeljjk ,ge-
sloten orde met iusschenruimten."
(2) Vergelijk 3 van het geveehtsvoorschrift van 1886.
