488
troepen deelnemen, die als guerilla-benden zullen optreden en den
vijand op zijn communicatielijnen, enz., zullen bedreigenwelnu, deze
zullen zooveel mogelijk van het bedekte terrein gebruik maken,
doch de meerderheid onzer troepen, welke den vijand in het open
veld zal moeten afwachten of opzoeken, zal niet speciaal als haar
gevechtsvelden kiezen, wat men onder Indische bedekte terreinen
verstaat.
Een algemeen bekend feit is het, dat de bevelvoering, de leiding enz.
in gesloten orde gemakkelijker is dan in de gesloten orde met tus-
schenruimten (1) en veel gemakkelijker dan in de verspreide orde.
Niet dan gedwongen wordt dus die gesloten orde verlaten en wel om
twee redenen, tengevolge van het vijandelijk vuur en van het bedekte
teirein. De eerste reden zal er ons toe dwingen tegenover den ge-
lijkbewapenden Europeeschen vijand steeds de verspreide orde toe te
passen, doch ook de vijand zal dezelfde daaraaD verbonden moeilijk
heden ondervinden en wel in hem minder goed bekend terrein. Deze
Europeesche vijand wij moesten feitelijk spreken van een buiten-
landschen vijand om China en Japan niet uit te sluiten, kan
tweeërlei zijn, of wel een vijand gewoon om als wij dagelijks tegenover
den Inlander op te treden, zooals bijv. het Engelsch-Indische of het
Fransche bezettingsleger van Tonkin, of wel een geheel op Europeeschen
voet geschoeid en geoefend leger, zooals bijv. het Russische. On-
noodig zal het zeker zijn de vele voordeelen op te sommen, waarin
ons leger in Indi'e tegenover troepen van dit tweede type zal ver-
keerendaar tegenover kunnen wij gerust de nadeelen verbonden aau
mindere oefening in het verspreide gevecht in den koop meenemen.
Die troepen van het eerste soort eindelijk zullen, wanneer ze hun taak
in Burmab, in Tonkin, enz naar behooren verrichtten, al even weinig
tijd en gelegenheid gehad hebben, tot oefening in den strijd met een
eventueelen Europeeschen vijand als wij; ook tegenover hen, gelcoven
wij, dat noch onze officiereu noch onze troepen de minderen zullen zijn.
En wat de moreele factor betreft? Zeer zeker, de beschrijving van
een slagveld uit den Fransch-Duitschen oorlog, van de ontzettende ver-
(1) In tegenstelling met den heer van der Maaten vinden wij, dat de uitdrukking
gesloten orde met tusschenruimten zeer kernachtig uitdrukt, dat men hier met een ge
sloten, geen verspreide orde te doen heeft.
