42
Hierin nu is men op hoogst bevredigende wijze geslaagd (1).
Heeft men de op steen te brengen reproductie in eene cuvette
met het gewenschte preparaat gebracht (de teekening boven), waarin
zij zoolaDg moet liggen tot de vloeistof doorzweet, dan blijft nog slechts
over, haar te drogen, te gommeD, den inkt zoo noodig in te vetten
en haar op den steen door de pers te halen, waarna de gewone
behandelingswijze wordt gevolgd.
In een half uur staat op deze manier de teekening op den steen.
Hieruit volgt, dat het procédé in spoedvereischende gevallen van
zeer veel belang ismet het reproduceeren toch langs photolitho-
graphischen weg zijn steeds minstens twee dagen gemoeid, daar het
gereedmaken van het gevoelig chroompapier twee aanstrijkingen met
kaliumbichromaat vordert.
Toen voor de operatiën in de IY en VI Moekims met spoed den
aanmaak werd verlangd van de Overzichtskaart van Groot-Atjehi
uitgave 1883waarvan nog slechts enkele exemplaren bestonden, werd
dit nieuwe procédé als proef gebezigd, ten einde een dier hier nog aan
wezige kaarten op den steen over te brengen
Door oordeelkundige droging zal men bij de hernieuwde reproductie
van topographische kaarten er evenwel op te letten hebben, dat er
geene vormveranderingen van het papier ontstaan.
Het onderwerp cartographie, zelfs speciaal dat der reproductie, is
zoo uitgebreid, dat het onmogelijk is in kort bestek eenigszins vol
ledig de gevolgde procédés te doen kennenHet is hoofdzakelijk
slechts mijn doel geweest om in aansluiting aan het vroegere opstel in
dit tijdschrift de aandacht te vestigen op enkele nieuw in gebruik
gekomen manupulatiën.
Cette eau dissout la gélatine aux seuls endroits qui étaient reeouverts parl'enoredu
papier, c'est-a-dire qui n'ont pas été insolubilisés par l'alun. Aux autres endroits,
qui correspondent aux blancs du papier, la gélatine insolubilisée reste intaote. On
laisse sécher la surface ainsi préparée. Quand elle est sèche, on l'encre, etlenoirne
reste adhérent qu'aux endroits qui ne sont plus recouverts de gelatine et qui main-
tenant reproduisent les lettres ou le dessin en négatif. II ne reste plus qu'a preparer
la pierre ou le zinc pour le tirage par les procédés ordinaires de la lithographie. Le
même travail peut se faire pour le recto et le verso du papier".
Het is mij evenwel niet mogen gelukken met de toepassing van dit preparaat het
gewenschte resultaat te bereiken.
(1) Zie plaat II.
