895
Yooral wordt dit moeielijk bij hen, die voor den vijand gewond
zijn. Men is dan al licht geneigd tot te groote humaniteit, al moet
ook het koele verstand zeggen, dat een lijder aan malaria of
leverabsces er veel slechter aan toe is dan de meeste gewonden, als
hunne wonden geheeld zijn.
De pensioeDsbepalingen, die op het oogenblik van kracht zijn,
werken de misleiding in de hand en ik kan gerust de verklaring
afleggen, dat van de 100 voor den vijand gewonden, die eene nabe
handeling noodig hebben, 80°/o hunne gebreken erger doen voorkomen
dan ze zijn.
Zeer veelvuldig geschiedt het ook, dat deze gewonden zich in den
beginne gewillig laten behandelen, elektriseeren, masseeren, tot op
het oogenblik, waarop ze beginnen in te zier-, dat de genezing voU
ledig zou kunnen worden. Op een goeden dag, als men er het minst
op verdacht is, springt zoo iemand plotseling op, roept: „God ver
domme, dat verdraag ik niet langer", en weigert voor goed alle ver
dere behandeling.
Yoor een paar jaren, na de Lombok-expeditie, was dit de gewone
loop van zaken. Yan de overweging uitgaande, dat een behandeliug,
zoo lang voortgezet als nog hoop op verbetering bestaat, zoowel
zedelijke plicht van het Gouvernement als voordeel voor den gewonde
is, werd toen het besluit genomen, dat degenen die zich aan de be
handeling met massage onttrokken, en bij wie met massage alge-
heele genezing te verwachten was, zonder gagement zouden worden
gepasporteerd.
Het geschiedde dan ook aldus met twee der gewonden, een
Ambonnees en een Europeaan. Maar ziet, de Ambonnees richt
zich per request tot den Gouverneur-Generaal en deelt in dat
request o. a. mede, dat hij tijdens de behandeling met een
stuk hout was geslagen. Hoewel dit leugen was en dus laster ten
opzichte van een officier van gezondheid, werd den man pensioen,
verhoogd pensioen wel te verstaan, toegekend en tegelijk met hem
ook aan den Europeaan in questie. Commentaar overbodig.
Yan dit oogenblik af aan is het schering en inslag, dat officieren
van gezondheid bedrogen worden, gebrutaliseerd, etc. en geen
macht hebben als het er op aan komt, en als logisch gevolg door
