570
worden, naar het oordeel der natie te zwaar worden, dan zou dit
alies toch niets bewijzen vóór de Toekoe Oemar-politiek, zooals die
in de jaren 1893 1896 gevoerd is. Omdat A zwart wordt genoemd,
is het nog niet bewezen, dat B wit is. De geschiedenis der Toekoe
Oemar-politiek werd in Maart 1896 afgesloten. Wie, zooals de
schrijver ons te verstaan geeft, over goede gegevens beschikt, om te
bewijzen, dat die politiek niet aan inwendige kwalen, waarvan de
kiem bij de geboorte reeds aanwezig was, is bezweken, mag tegen over
hetgeen werkelijk gebeurd is zulk eon pleidooi inderdaad niet overbodig-
achten. De vooi waardelijke aankondiging, dat dit pleidooi zal worden
geleverd, indien er iets mocht gebeuren, datmet de Toekoe
Oemar-politiek der jaren 1893 1896 geen verband houdt, zal toch
door hot publiek bezwaarlijk als een argument aanvaard worden.
Wij gaven hiermede den indruk terug, dien de strekking der
brochure op ons gemaakt heeft. Als een roode draad loopt door
het geheele werkje het betoog:
dat de Gouverneur Deijkerhoff den loop der gebeurtenissen voor
zien en beheerscht heeft;
dat zijn met Toekoe Oemar gevolgde politiek de vrucht was van
voorafgaand overleg en de toepassing heeft plaats gehad met een
doel, dat van den aanvang af duidelijk voor oogen stond;
dat als het ware een van te voren beraamd „stelsel'' is ten uitvoer
gelegd, waarin Oemar slechts de rol speelde, die de Gouverneur van
hem verlangde;
dat dit „stelsel" tot een schoone toekomst zou geleid hebben,
zonder en dit wordt telkens en telkens herhaald, evenals het reeds zoo
dikwijls als lokaas voor de Indische Regeering, het Opperbestuur en de
natie heeft dienst gedaan „zonder vermeerdering der troepenmacht."
Het bestek dezer boekbeoordeeling laat niet toe, de waarde dezer
beweringen en gevolgtrekkingen te toetsen aan de gebeurtenissen,
hetgeen overigens leerzaam zou zijn.
Dat echter de verdediging der Toekoe Oemar-politiek h outrance
gevoerd is, zal den aandachtigen lezer op menige bladzijde opvallen,
ook zonder dat hij tot voorzichtigheid wordt aangemaand. Zoo zien
wij, om een enkel voorbeeld te kiezen, hoe de schrijver don Geu-
