284
Tal van andere vraagstukken over de trefkans kunnen zich uit het
bovenstaande laten afleiden. Wil men bij de oplossing ervan niet
te groote fouten maken, dan dienen de kromme en de verdeelschalen
uiterst nauwkeurig te zijn geconstrueerd en volkomen concentrisch te
zijn geplaatst. Bij de beide eerste voorbeelden van trefkansbere
kening, vooral indien dit op kleine verschillen en op kleine doelen
betrekking heeft, zoude de constructie van den toestel aan eischen
betreffende de nauwkeurigheid moeten voldoen, die men niet in staat
is aan te brengen. Men doet dan beter aan den omtrek van de
wijzerplaat de doelpunten te laten staan, die gediend hebben bij de
constructie van de opeenvolgende [V20 verschillende] punten van
de kromme en plaatst daarbij de getallen van af 0.05 tot 2 met 0.05
opklimmende, ter weerszijden beginnende bij de deellijn aan de gesloten
zijde van de kromme. Wil men dan b. v. weten hoeveel °/0 treffers vóór
het doel kunnen worden verwacht bij eene ligging van het gemid
deld trefpunt van b.v. 0.3 LSB0, dan stelt men den wijzer op het
punt 0.3 van den rand en leest op den binnencirkel het aantal °/0 af,
zonder naar de kromme te zien. Bij eene volmaakt zuivere construc
tie dient dan natuurlijk de verdeeling 6 (20°) van den wijzer met
de kromme overeen te komen.
Wil men daarbij nog nauwkeuriger te werk gaan dan verplaatst
men den binnencirkel, waarop de gekleurde vakjes zijn aangebracht,
naar den rand van de wijzerplaat. De kromme wordt dan iets kleiner,
doch dat schaadt niet. De S50 verdeeling kan op den tweeden bin
nencirkel behouden blijven of wel worden vervangen door op den
wijzerplaat eene spiraal van Archimedes aan te brengen, waarbij dan
de vermoedelijke afwijkingen langs den wijzer worden afgelezen.
Yoor de eenvoudigheid verdient het echter aanbeveling de eerste
methode (zonder spiraal) te volgen.
Trouwens bij het beoefenen van de schieiregels der bereden artil
lerie heeft men bedoelde S50 verdeeling niet noodig.
W. J. Giel.
Batavia, December 1897.
Door omstandigheden is de tweede helft van bovenstaand artikel eenige
maanden blijven liggen. Red.
