14
in het geheel niet, of maar zeer weinig meevoerenhet groote aantal
voertuigen, paarden, enz. onafscheidelijk van een goed uitgeruste
veldbatterij, maken het vervoer over zee zeer bezwaarlijk, terwijl
de aanvulling, welke uitsluitend over zee zal moeten geschieden, zeer
moeilijk is.
Is het plan den vijand in de vlakte af te wachten, dan zullen onze
troepen, afhankeljjk van het jaargetijde, moeten ageeren op droge
of natte sawah's. Droge sawah's vormen volstrekt geen beletsel voor
veldartillerie, natte wel. Het zal ons niet mogelijk zijn op alle punten,
waar de vijand landen kan, troepen met artillerie gereed te houden.
Het aantal landingsplaatsen is niet zoo gering, als men soms geneigd
is te denken. Men moet er zich op voorbereid houden, dat elke
mogendheid, die een begeerig oog houdt geslagen op onze rijke be
zittingen, reeds in tijd van vrede alle noodige inlichtingen heeft
ingewonnen en dus nauwkeurig van de kustgesteldheid onderricht
is. Licht zal het zich dus voordoen, dat de vijand landt op een
plaats, waar slechts een zwak observatiekorps aanwezig is. Een
boslissing dient zoo spoedig mogelijk te worden verkregen; troepen
met veel artillerie, moeten in allerijl oprukkenhier, waar men
over goede, vlakke wegen beschikken kan, zal men dus met voor
deel veldartillerie aanwenden, die zich veel sneller verplaatst dan
bergartillerie.
Wacht ons leger den vijand in het bergland af, dan is het duidelijk,
dat ook hier de bergartillerie het leeuwenaandeel in den strijd zal
hebben. Toch zal men dikwijls goed geoefende veldartillerie met
voordeel kunnen gebruiken. Ook in Java's bergland vindt men vrij
algemeen goed begaanbare wegen, terwijl overal min of meer gol
vende vlakten zich bevinden. De voordeelen verbonden aan het
bezit van een snel verplaatsbare artillerie vallen hier dadelijk in het
oog, terwijl het grootere ballistisch vermogen spoedige overmacht in
den artillerie-strijd belooft.
Evenals bij den strijd in de vlakte, zal men naast een talrijke
bergartillerie met succes een betrekkelijk klein korps veldartillerie
bezigen.
Waar men tegen een inlandschen vijand artillerie wil bezigen,
zal men daartoe zeer licht en handelbaar materieel moeten bestemmen.
