506
een ongekende snelheid. Het feit, dat het oude zwarte kruit, dat zoo
vele geslachten doorleefd had, van het tooneel zou verdwijnen, maakte
een ieder sprakeloos van verbazing.
De afwezigheid van rook gaf een omwenteling in alles, niet alleen
in de taktiek doch ook de beroemdste zee- en veldslag-schilders zaten
met de handen in 't haar, hoe ze 't nu voortaan zouden moeten
maken, nu de traditioneele rookwolken verdwenen warenja de ver-
grootingszin der menschen was zoo sterk, dat ook de knal reeds
geacht werd tot het verledene te behooren.
Alhoewel Schönbein zijn bereidingswijze geheim hield, zoo schijnt
zij toch uitgelekt te zijn; twee andere uitvinders deden zich spoedig
op en wel professor Böttger en prof. Otto. Met de eerste associeerde
hij zich, de laatste publiceerde de geheele bereiding enz. De methode
Otto is veel beter, overigens is het schietkatoen van hem en van
Schönbein geheel gelijk.
Bij het nitreeren van schietkatoen verkrijgt men zeer gunstige resul
taten als door toevoeging van zwavelzuur de hoeveelheid der nitreer-
vloeistof grooter wordt, daar men dan het katoen goed kan laten
door weeken en voorkomen wordt, dat bij het uitwasschen gedeelten
niet genitreerd blijken te zijn. Het wasschen van salpeterzuur door
toevoeging van zwavelzuur was ten tijde van Schönbein reeds lang
bekend en het duurde niet lang of men paste het toe op het door
hem uitgevonden praeparaat.
Verschillende bereidingswijzen werden beproefd niettegenstaande
Schönbein zijne uitvinding geheim hield en verschillende soorten
schietkatoen, bereid uit hennep, vlas, hout en dergelijke stoffen, kwa
men in korten tijd in den handel.
Toen Schönbein in 1868 te Baden overleed was het standpunt, dat
het schietkatoen innam, van zeer twijfelachtigen aard. Om te schie
ten werd het niet gebruikt en als springmiddel vond het weinig toe
passing. Wij kunnen dan ook van af het enthousiastische oogenblik
der uitvinding drie tijdperken onderkennen.
In den eersten tijd doorleeft het schietkatoen een schijnbaar glorie
tijdperk, toen alle beschaafde landen uitgebreide proeven namen, die
echter na enkele jaren tot groote teleurstellingen leidden, daar men
tot de slotsom kwam, dat het onbruikbaar was voor oorlogsdoel-
