643
voorwerp boven de lijn, welke de standplaats van den vuurmond
verbindt met den voet van het doel, grooter zal zijn dan de gevon
den hoogte. In dit geval zal het wenschelijk zijn, dat bij het rap-
portoeren omtrent de aanwezigheid van het doel, tevens wordt op
gegeven, hoeveel het doel lager ligt dan het terrein voorwerp. Voor
het bepalen van de opstelling der vuurmonden zal de artilleriecom
mandant kunnen volstaan door voor de hoogte van het terreinvoorwerp
in rekening te brengen de gemeten hoogte van dat voorwerp, vermeer
derd met het verschil in hoogte van het doel en het terreinvoorwerp.
Nemen wij ter verduidelijking een voorbeeld.
Door den commandant der verkennende troepen wordt gerappor
teerd, dat achter een kampong aan een rivier een vijandelijke ver
sterking is gelegen en dat deze versterking 5 Meters lager ligt dan
de kampong.
Dan zal de artilleriecommandant, na de hoogte van den kampong-
rand gemeten en daarvoor bijv. gevonden te hebben 12 Meters, voor
de bepaling van de gewenschte dracht moeten rekenen alsof over
een terreinvoorwerp van 12 5 17 Meters heen gevuurd moet
worden. Feitelijk zou de dracht kleiner worden en daardoor ook de
afstand van het terreinvoorwerp tot het doel, doch praktisch zullen wij
kunnen volstaan met de aangegeven methode, daar wij toch nagenoeg
hetzelfde resultaat zullen verkrijgen.
Nadat de commandant der artillerie aldus de plaats voor zijn vuur
monden bepaald heeft met het oog op de mogelijkheid van over het
terreinvoorwerp heen te vuren, komt de quaestie van het bepalen der
richting aan de beurt. Hierbij treedt wederom de meer bespre-
ken pionierafdeeling, toegevoegd aan elke artilleriemacht, op den
voorgrond.
Zoodra de berichten binnengekomen zijn van de verkennende cava
lerie, dat achter een terreinvoorwerp zich een vijandelijke macht heeft
opgesteld, wordt een gedeelte der pionierafdeeling naar dat terrein
voorwerp gedirigeerd om de richting, waarin het doel gelegen is, ten
opzichte van den commandant der artillerie af te bakenen. Yan zeer veel
belang zal het dan zijn, dat bij die pionierafdeeling over eenige bere-
denen beschikt kan worden.
Tot het vorengenoemde doel stelt de commandant der artillerie
