758
ten, Daar Mekka. De bedehuizen, die in den regel een bamboe omwan-
ding hebben, vertoonen aan de Westzijde een uitspringend gedeelte in
den zijwand. Venus is, zooals een ieder weet, na het ondergaan der
zon, het eerst zichtbaar in het Westen en draagt als zoodanig den
naam van „Avondster".
'8 Morgens staat zij in het Oosten en heet dan Morgenster". Zij is
zeer gemakkelijk te herkennen èn aan de grootte èn aan de kleur van
haar licht.
Om nu verder te onthouden wanneer het Noorder- dan wel Zuider
declinatie is, geef ik als hulpmiddel aan het woord „moeson''. Laat
men daaruit de klinkers weg dan houdt men over M. (aart) S. (eptember)
N. (oorden), terwijl het getal 21 ons den aanvangsdatum der decli
natie aangeeft.
Wanneer des morgens theorie gehouden is in het oriënteeren, dan
verdient het aanbeveling om bet geleerde van den morgen ook s'avonds
duidelijk te maken. Zoo mogelijk kieze men een avond met helderen
sterrenhemel, zoodat men de verschillende, voor ons doel aangegevene
sterrenbeelden, duidelijk kan waarnemen. Hier volgen eenige opdrach
ten, (in zake oriënteeren) die zoowel op het exeroitieterrein, als gedu
rende een velddienstoefening kunnen worden gegeven.
1/ „Sergeant A, stel je sectie op met het frout naar het Zuiden."
2/ „Sergeant B, stel je sectie zoodanig op, dat zij front maakt naar
het Noorden, de rechtervleugel aangeleund tegen de Westzijde van
dat huis."
Aansluitende hieraan en als vervolg op het oriënteeren moet aan
de Eur. sergeanten het lezen van kaarten niet onbekend zijn. Let
wel lezers, ik eisch van hen niet, dat zij een kaart moeten kunnen
lezen zooals wij, maar dat zij opgenoemde terrein voor werpen en
terreindeelen kunnen aanwijzen; dat zij weten hoe de schaal in verband
staat met de kaart; dat zij moeten kunnen antwoorden op vragen
als de volgende:
1/ Wijs mij het Noordelijkste voetpad, dat de kampongs M. en N.
rechtstreeks verbindt.
2/ Hoeveel houten bruggen zijn erin den grooten weg, die de kam
pongs O. en P. verbindt?
- 3J In den Ooetelijken rand van kampong D. ligt eene Mohame-