851
gaten was gezorgd. Om deze huizen waren 3 of 4 palissadeeringen
van 2 a 3 Meters hoogte aangebracht, terwijl tuBSchen de palissadee-
ringen, waarin 1 of hoogstens 2 gebarricadeerde toegangen waren, een
gang van 1 a 2 Meters was opengelaten.
De poorten in die palissadeeringen waren op de meest verscheiden
plaatsen aangebracht, zoodat men steeds een gedeelte der opengelaten
ruimte moest doorloopen om een volgenden gang te kunnen binnen
gaan. De uiterste palissadeering stond verder af, terwijl het tusschen-
liggende terrein binnen het schootsveld der in het huis gestationneerde
schutters lag en bovendien voorzien was van rantjoes en springlansen.
Dergelijke huizen zouden dus bij een eenigszins doorgevoerd verzet
groote moeilijkheden kunnen opleveren en van den aanvaller zware
offers kunnen eischen. Dit is evenwel nergens gebeurd; steeds zag
de vijand dadelijk van verder verzet af en vluchtte of gaf zich op
de eerste sommatie over.
Met het beëindigen van den opstand was tevens de excursie afge-
loopen en werd de expeditionnaire colonne ontbonden. De hoofd-
aanleggers van den opstand werden gevankelijk naar Pontianak over
gebracht, terwijl omtrent de overige gevangenen nader beslist zou
worden. De verdere regeling werd aan den controleur van het gewest
opgedragen.
Na ongeveer 4 maanden kwamen de laatste troepen der expedition
naire colonne in hare garnizoenen terug en was hiermede een einde
gekomen aan de Serawai-excursie.
Den troepen moge een enkel woord van lof niet onthouden worden
voor hare trouwe plichtsbetrachting en onverflauwde ambitie tijdens
den geheelen duur der excursie, die zoo weinig emotiewekkends voor
onze militairen heeft opgeleverd en zooveel daarentegen gevergd heeft
van physiek, maar voornamelijk van moreel.
Soerabaja, December 1898
1' Luit"*, der Artillerie.
A. YAH DEN BoVENKAMP.