880
hun langen weg kolen zullen moeten innemen. Engelsche en Fransche
kolenhavens zullen zij begrijpelijkerwijze met dit doel niet binnen-
loopen, doch op hun weg ligt Sumatra met twee belangrijke kolen
stations: Emmahaven en Poeloeh Weh. Men kan veilig aannemen,
dat de binnenvallende schepen niet zullen vragen naar de protesten
der plaatselijke autoriteiten, maar zoo spoedig mogelijk hunne kolen
hokken zullen vullen, als wij niet in staat zijn hun dat desnoods op
gewelddadige wijze te beletten. Misschien gaat Duitschland nog ver
der en begunstigt Nederland, gebruik makende van de eene of andere
nietige aanleiding, nog voor het uitbreken eener botsing, met een
dergelijk pachtcontract, als waarmede het Kiaotschou is machtig ge
worden, want het is toch onaanneemlijk, dat onze Regeering, om
dat onze „Gegnerschaft so gut wie ausgeschlossen ist", het vrijwillig
een kolendepot zoude afstaan.
De ten opzichte van het wereldverkeer zeer gunstige ligging van
Emmahaven en Poeloe Weh stelt ons dus bij een eventueelen groo-
ten oorlog aan het gevaar bloot, om in dien oorlog tegen onzen wil
meegesleept te worden, want Neclerlandsch-Indië is niet in staat de
neutraliteit van beide belangrijke puntendie ernstig gevaar loopt van
geschonden te wordenop krachtige wijze te handhaven.
Wat is toch het geval? Zoowel Poeloe Weh als Emmahaven
zijn volkomen onbevestigd, niet in staat den eenvoudigsten kruiser
van hunne reede te houden, dan met hulp van marine. Hoogst
waarschijnlijk zullen dus in een geval als het bovenbedoelde een
paar ocrlogf schepen ter reede van genoemde plaatsen worden gesta-
tionneerd. PantserdekschepeD, van het kruisertype „Friesland" zijn
voor dezen dienst ongeschikt, volgens onze bescheiden meening, we
gens hun betrekkelijk licht geschut en groote kwetsbaarheid (bij ver
dediging eener reede toch komt de voornaamste eigenschap van een
kruiser, zijne groote snelheid, welke het gemis eener zware pantse
ring moet compenseeren, minder tot haar recht. Pantserschepen, bv.
van het type „Kortenaei" zouden hier beter op hun plaats zijn. Vol
gens de plannen van den Minister van Marine zal Indië eerlang twee
gepantserde schepen rijk zijn, welke beide reeds op stapel staan,
terwijl de schepen van het tijpe „Kortenaer" al vertoeft de „Piet
Hein" op het oogenblik in Indië bestemd zijn voor de verdedi-
