- 911 --
Aan dat leger kent hij de tweede plaats toe. Tot zoover gaan wij
mede, doch dan vervolgt hij, dat het leger den strijd bij Batavia moet
beginnen om gaandeweg den vijand te dwingen het te volgen tot aan een
eerst na de landing in te richten (vrij bedenkelijk!) stelling bij Ra
djamandala. Hoe dit te rijmen valt met de gelijktijdig door hem ge
stelden eisch, dat de bestuurszetel onvoorwaardelijk aan de kust behoort
en dat het denkbeeld om dezen naar het binnenland te verplaatsen on
herroepelijk van de agenda geschrapt moet worden, is ons niet duidelijk.
Ook het hoofdzakelijk gebruik maken van den kleinen oorlog is aan
bedenking onderhevig. Is het vijandelijke leger geland, dan dienen wij
het slag te leveren. Een geheel leger voor den kleinen oorlog af te
richten en te bezigen, achten wij trouwens niet mogelijk en ook ter berei
king van een practisch resultaat in den strijd verre van wenschelijk.
Verder waarschuwt schrijver tegen het uitgeven van millioenen voor
doode weermiddelen en wenscht de levende strijdkrachten (in casu in
hoofdzaak marinematerieel) boven de doode te stellen.
Ook wjj onderschrijven dit beginsel, doch voegen er dadelijk aan toe,
dat juist in het stelsel van den schrijver een grootere plaats aan doode
weermiddelen ingeruimd zal dienen te worden dan ooit in de plannen van
legerbestuur of regeering gelegen heeft. Hetgeen toch in de bedoeling
van deze beide ligt, is meer of minder permanent de nadering tot Ba
tavia \an de Noordzijde door enkele werken te beletten, T. Priok te
verdedigen en de reede van Soerabaija te beschermen.
In het hier besproken opstel echter lezen wij, en wij zeggen het den
schrijver na, het hoort in zijn stelsel, dat de vijand, er naar strevend zoo
spoedig mogelijk tot een beslissing te geraken, zijn keuze van een lan-
dingspunt zal vestigen op den bestuurszetel Batavia, dat onder meer
dere oorlogshavenswelke ivij hij eene reconstructie der Indische Marine,
„noodig sullen hebben, tegen zoodanige poging in de eerste plaats en wel
krachtig verdedigd zal moeten wordenEn een weinig verder. „Die
„verdediging moet een aanvang nemen bij Batavia, doch wel verre van
„daarvoor gebruik te maken van kostbare duurzame doode weermiddelen
natuurlijk die, welke noodig zijn voor de bescherming van oorlogshavens 1)
„uitgesloten").
Oorlogshavens heeft de schrijver er meerdere noodig, ook buiten Java,
en die oorlogshavens moeten door doode weermiddelen beschermd worden
tegen het moderne scheepsgeschut. Wat zal dat voor financieele offers
eischen? Wij wagen het niet er naar te gissen.
Hoe het ook zij, het artikel van den schrijver verdient alle aandacht,
zijn denkbeelden kunnen niet zonder ernstige nadere overweging ver
worpen worden. Q_ x.
1) Wij cursiveeren.
