916
H 2 w tg a. x 2 -j- y 2 cot2 2 (1)
door toepassing van de leerwijze der kleinste vierkanten gemakkelijk
de waarschijnlijkste waarden der spreidingen berekenen.
Hierbij wordt stilzwijgend aangenomen, dat de variatiën in het
kogelgewicht klein genoeg zijn om verwaarloosd te mogen worden,
hetgeen met het oog op de keurige afwerking der projectielen zeker
geoorloofd is. Voert men de bedoelde berekeningen uit, dan vindt
men voor x2 en y2 respectievelijk 0,00143 en 0,00000129489, zoo
dat de interpolatie-formule overgaat in:
H 2 w tg 1/ 0,00143 0,00000129489 cot2 2
Hiermede nu kan men voor iederen afstand de hoogtespreiding
berekenen.
De resultaten, waartoe deze berekeningen leiden, zijn in de vol
gende tabel vermeld; ter veigelijking zijn daarin ook de opgaven
der schootstafel opgenomen.
too
By eene nauwkeurige besonouwiug uezer taöel valt het onmiddel
lijk in 't oog, dat de empirische en de berekende getallen merkwaar
dig overeenstemmen. Men ziet, dat de opgaven der schootstafel zeer
nauwkeurig de theoretische wetten volgen. Eene zoo groote overeen
stemming tusschen theorie en praktijk schenkt onwillekeurig vertrou
wen in beide. "VVij meenen dus te mogen besluiten, dat de nieuwe
schootstafel voor het geweer M. 95 ten aanzien van de spreidings
getallen zeer goed is en dat het alleen aanbeveling verdient daarin
een theoretische fout te verbeteren. Van een schootstafel moet men
nu eenmaal verlangen, dat zij niet indruischt tegen de wetten der
ballistiek en fouten tegen deze wetten, hoe onbeteekenend ook uit
een praktisch oogpunt, mogen er dus nimmer in voorkomen.
Drachten in M.
200
300
400
500
600
700
800
900
1000
Hoogte
Schootstafel.
13
23
35
48
64
83
106
•134
-167
207
spreiding f Interpolatie-for-
mnle.
Lengtespreiding.
11,48
96
22,98
84
35,1.3
68
48,39
60
63,57
56
81,77
52
104,2
48
132,3
48
167,3
48
210,8
48
1) Zie Indisch Militair Tijdschrift jaargang 1898 No. 3 bladzijde 166.