586
maar ook weet ik, dat deze bezwaren met wat goeden wil wel zijn
te overwinnen. De resultaten zullen voor zichzelf sprekenhet tijde
lijk niet beschikbaar zjjn van enkele troepenafdeelingen zal ruimschoots
worden opgewogen door de meerdere bruikbaarheid der beschikbaren.
ThaDs nog het een en ander over het oefeningssysteem bij de veld-
bataljons. Moet ik er na al het voorafgaande nog veel over zeggen
Enkele principes waarop m. i. dit oefeningsstelsel gebaseerd zal moeten
zijn, wil ik nog even aanstippen. De comp. comd4. is, wat de oefeningen
aangaat, oppermachtig heer en gebieder over zijne comp16. Hij oefent
die waar en wanneer hij wil en op de wijze, die hem het meest geschikt
voorkomt. Wat de oefening der compien aangaat heeft de bat. comd4.
niet de leiding maar het toezicht. Hij wachte zich wel een oordeel
te vellen, zoolang hij nog slechts onderdeelen en niet het geheel van
het oefeningssysteem der compies. comdtn. kan overzien. Dikwijls zal
het immers gebeuren, dat hij sommige oefeningen anders zou gehouden
of geleid wenschen te zien, terwijl, afgescheiden van de kwestie of
dit al dan niet juist was gezien, later blijkt, dat het als geheel ver
kregen resultaat toch goed is. Als er bepaald wordt, dat op kameraad
schappelijke wijze van tijd tot tijd door den bat. comd4. met zijne compies.
comdtn. besprekingen over de wijze van oefenen der compien. worden
gehouden, hetzij op initiatief van den bat. eomd4. hetzij op verzoek
van een der compies. comdtn., dan zal de invloed van een practisch
hoofdofficier zich spoedig genoeg doen gelden. Hij blijft de raadsman
zijner compies. comdtn. Mocht de bat comd4. het noodig vinden om be
paalde bevelen te geven omtrent een onderdeel der compies. oefeningen of
wel omtrent het geheel, dan zou ik voorgeschreven wenschen te zien, dat
hiervan onmiddelljjk aan de naast hoogere autoriteit werd gerapporteerd
onder blootlegging der redenen, die tot dit ingrijpen aanleiding gaven.
Bij het overgeven eener compie. zal aan den opvolger eene nota moeten
worden overhandigd over de oefening der compie., deze nota moet door
den korpscommandant voor „gezien" geteekend zijn.
Yoorloopig, totdat de compies. comdtn. aan algeheele zelfstandigheid
gewend zullen zijn, zal nog, doch in zeer algemeenen zin, voor het
geheele wapen der infanterie moeten worden aangegeven in welke
richting de oefeningen der compien. zullen moeten worden geleid. Door
eigen ervaring, voorlichting van den bat. comdL. en bespreking met col-
