92
Het moet dus zijn een moreel overwicht 1).
Ons leger zal moeten bestaan uit een kleiner deel Europeanen
waarvan een niet te groot procent ook van niet-Nederlandechen
landaard kan zijn en een grooter deel inboorlingen.
De sloopende werking van het klimaat op het gestel van Euro
peanen, wanneer van hen meer dan gewone lichamelijke inspanning
moet worden gevorderd, de dikwijls gedwongen legering van troepen-
deelen in ongezonde landstreken, terwijl veelal een deel der krijgs-
macht te velde in hygiënisch zeer ongunstige verhoudingen verkeert,
dit alles maakt het noodig bij de samenstelling van het Indisch leger
te rekenen op een vrij groot aantal tijdelijk voor den dienst onge-
schikten en bovendien nog op zeer groote verliezen in speciale om
standigheden. Verder moet rekening gehouden worden met de nood
zakelijkheid om zieken en halfzieken over te brengen naar gezondere
streken, wat een gestadig verplaatsen van individuen noodig maakt.
Somde ik hierboven nog slechts eenige der hoofdzaken op, waar-
mede onze legerorganisatie zal hebben te rekenen, deze zijn toch reeds
zoo diep ingrijpend, zóó tegenstrijdig dikwijls, dat alleen hierdoor
reeds die organisatie tot een bijna onoplosbaar vraagstuk wordt.
Het eigenaardige van dit vraagstuk is nog, dat het zich al zeer slecht
leent voor een directe, positieve beantwoording. Veelmeer zal deze,
na eene ondervinding van tientallen van jaren, als vanzelf en geleide-'
lijk moeten worden gevonden. Eene uit den aard van de zaak
gebrekkige poging om een oplossing te geven, die voldoende reke
ning houdt met alle gegevens en hunne onderlinge eamenhang of
tegenstrijdigheid zal, in den loop van jaren zich geleidelijk vervor
mend en verbeterend, onder gestadig meegaan met veranderende
omstandigheden, ten slotte tot een practisch deugdelijke oplossing
moeten voeren.
Hoe ver zijn wij thans op dezen weg?
Om een historisch overzicht te kunnen geven van onze legerorga
nisatie ontbreken mij te veel gegevens en dit is bovendien, voor het
doel, dat ik mij thans gesteld heb, niet bepaald noodzakelijk. Immers
1) Alweer een reden om van onze inlanders geen halve Europeanen te maken en om
aan de Nederlandsche officieren en het Nederlandsch kader hooge eisehen te stellen.