248
en aleer onze vloot vernietigd is, dan wel door opsluiting in een
haven onschadelijk gemaakt. Hoe langer dus onze vloot een beslis
send treffen vermijden kan, hoe langer zij buitengaats vrij in hare
handelingen kan blijven, des te meer tijd zal beschikbaar zijn voor het
leger, om zich voor te bereiden voor zijne moeilijke taak. Men zal
zeggen, dat de daarvoor aangenomen tijdruimte van zes maanden vrij
willekeurig gesteld is. Ik ben de eerste om dit toe te geven, hoe
wel ik vermeen, dat deze schatting bij benadering toch wel als juist
zal kunnen worden aangenomen, wanneer althans het afkondigen van
den staat van oorlog niet tot op het uiterste oogenblik wordt verschoven.
Wel zal een overmachtige vijand binnen den tijd van zes maanden
onze vloot kunnen vernietigd hebben en met een groote troepenmacht
geland kunnen zijn, doch dan dient deze vijand overal elders de han
den geheel vrij te hebben. Niets dunkt mij nu minder waarschijn
lijk. Met vrij groote zekerheid kan worden gezegd, dat wij nimmer 1)
met een der groote mogendheden in oorlog zullen komen, indien wij
niet gedwongen worden in een grooten Eur. of Aziatischen oorlog
partjj te kiezen. In dat geval zal onze vijand wel zóó gebonden zijn,
dat hy niet zal denken aan het uitzenden eener groote overzeesche
expeditie voor en aleer hg meester ter zee is en bovendien het eigen
land en de overzeesche bezittingen voldoende beveiligd acbt tegen
een vijandelgken aanval.
Mochten wij, in een uitzonderingsgeval, alleen den strgd moeten
aanbinden met één of meer der groote mogendheden, dan eerst zal
het te bezien staan of wg wel op zoo'n langen tijd van voorbereiding
mogen rekenen. In dat geval zal, als de vijand eenmaal geland is,
met de geheele beschikbare macht moeten worden gedaan wat moge
lijk is en het moet dan al heel erg tegenloopen, wil de strgd reeds
beslist zgn vóór de nog in de oefeningsperiode zgnde reserve eraan
zal kunnen deelnemen. In ieder geval zullen dan toch in alle niet
direct aangevallen gewesten de reserves geheel geoefend kunnen wor
den, want een gelgktgdige aanval op alle punteD, of zelfs op de voor
naamste alleen, is ondenkbaar.
De geschiedenis der laatste jaren (Griekenland Turkije; Spanje Yer. St. van
Amerika en Transvaal Engeland) moet ons leeren in dezen niet te optimistisch te zijn.
Red.