327
besloten was om eene zeemogendheid van den eersten rang te
worden; aan Rusland, dat den stelligen wil had geuit in Mandsjoe-
rije een débouché voor den Trans-Siberischen handel te vinden,
alsmede een geheel ijsvrije vluchthaven, voor zijn eskader in het
Oosten.
Neemt men bij dit alles nog in aanmerking, dat China inwendig
zoo verrot was, dat het niet in staat bleek te zijn de verloren krachten
te herstellen niet alleen, maar natuurlijk ook niet om het Rijk tot
ontwikkeling te brengen volgens moderne begrippen, en dat bovendien
de eenige man in China, die nog de kracht bezat om in het belang
van het onafhankeljjk voortbestaan des rijks werkzaam te zijn, in
ongenade viel bij den Keizer, dan is het volkomen te begrijpen, dat
door een en ander de verdeeling, de versnippering van het weleer
zoo machtig gedachte Hemelsche Rijk genoegzaam was voorbereid.
Wij zullen achtereenvolgens het optreden der verschillende mogend
heden in Oost-Azië nagaan.
Husland.
In hoeverre het optreden van deze mogendheid, bij het samenstellen
van het verdrag van Simonoseki, aan egoïsme kan worden toegeschre
ven, moge o.a. blijken uit hetgeen hieromtrent door Fernand Pila
werd geschreven:
„Elle (la Russie) soustrayait a la domination fortement orga-
„nisée du Mikado des territoires qui avaient a ses yeux un intérêt
„particulier, et en les replagant dans les mains débiles de la
„Chine, elle rouvrait l'avenir ses espérances et a ses convoitises.
„En même temps par le service exceptionnel qu'elle avait rendue
„aux Chinois, et dont ils pouvaient ne pas suspecter le caractère
„intéressé, elle s'attirait la fructueuse reconnaissance de leur gou
vernement".
Het meest belangrijke resultaat van den Japansch- Chineeschen
oorlog was voor Europa de noodzakelijkheid, waarin de Chineesche
Regeering gekomen was om in meer nauwe betrekking te komen
met andere mogendheden. Yan veel beteekenis in dit opzicht was
de reis van Li Hung Chang naar Rusland, Duitschland, Frankrijk
en Engeland. China had Europa noodig, door gebrek aan kapitaal,
