355
om godswil geen navolgingslechts het goede behouden en aanpassen
aan onze toestanden bedoel ik
Er is nog iets, men wil ook karretjes bij de garnizoenskeukens
invoeren om de eetketels en gamellen (die bij enkele compagnieën
bestaan, zooals men weet) te vervoeren. Behalve dat nu zoo'n kar
retje al een bijzonder slecht vervoermiddel is voor boordevolle soep
ketels, vertelt men mij, dat zij f70 per stuk zullen kosten en aan
gezien er per compagnie twee zullen zijn, zoo komt dit voor een
bataljon op t f 560. Indien dit waar is en de regeering van plan
is om die geldsom toe te staan, laten wij deze dan liever gebruiken om
algemeene gamellen aan te schaffen voor de Europeanen en het eten
maar per hand vervoeren, zooals thans voorloopig ook zonder bezwaar
geschiedt. Men roept altijd „beschaaf den soldaat!" maar is dan niet een
van de eerste eischen, dat men hem in zijn hui3, de kazerne, ook huiselijk
en ordelijk, leert eten Wij weten toch wel, dat de eenvoudigste boeren
arbeider of werkman, al is hij nog zoo arm en al is de disch nog zoo
schraal, toch aan tafel gaat zitten en een bord gebruikt, al pikt hij met
zijn gezin uit ééoen schotel. Waarom moet dan de Hollandsche
fuselier in Indië geheel losgelaten worden en staat men toe, dat hij,
dikwijls met naakt bovenlijf op den grond of op zijne kist zittende,
zijn voedsel veroibert, uit het onsmakelijke etensblikje, dat slechts
bestemd moet zijn om te velde dienst te doen! Waarom kan hij niet
onder presidium van zijn korporaal aan de aanwezige tafels gaan
zitten, gedekt met eenvoudig servies van geëmailleerde borden en
terrienen, en waarop in frissche bakoeis de rijst helder staat te dam
penDat zal toch zeker een gunstigen invloed op zijn eetlust heb
ben. Bovendien zijn er thans velen, die op het aangegeven uur niet eten,
omdat zij uit onregelmatigheid geen trek hebben, die hun potje bewaren
of ook wel verkoopen om zich van de opbrengst te voeden met alco
hol, of anders als het bewaarde voedsel koud en smakeloos is geworden,
er slechts weinig van nuttigen. Is niet het voordeel van op geregelde
tijden te eten erkend? Vroeg men ons op de Academie soms „wilt
u nu eten of straks?" Men at maar, en alleen op aangegeven uren
enbevond er zich wel bij, zooals natuurlijk is!
Dat ik de inlanders vrij laat, is duidelijk; die zijn het niet anders
gewend geweest, dan om op den vloer te hurken en uit de hand te