450
dan no g in het geheel niet aan het schrijven van vreemde woorden kan
wagen, dan moet dunkt ons deze kleine inleiding wel voldoende zijn,
om de overtuiging te schenken, dat het stelsel Grootewerkelijk zeer
eenvoudig is.
Het boekje bestaat uit vier lessen, waarin voor de letters van ons
alfabet 20 verschillende teekens worden geleerd. Men kan dit aantal
nog uitbreiden door voor de c, x, y, f, chy, en z, waarvoor gemaks
halve respectievelijk in het werkje de s, ksei, v, sj, k, en s, zijn
gekozen,afzonderlijke teekens aan te nemen, maar bepaald noodig is
zulks niet.
De teekens liggen alle in de hand, daar zij zijn ontleend aan de letters
van ons gewone schrift en eigenlijk brokstukjes daaruit zijn. Zoo schrijft
men b.v. het woord zakdoor een eenvoudige „re", waarvan dan de
eerste haal de zde tweede de ct, en de laatste de k, voorstelt. Alle
woorden vangen op dezelfde lijn aan, onverschillig welke klinker in de
eerste lettergreep voorkomt en hierin onderscheidt zich het nieuwe systeem
gunstig van het stelsel Stolze, dat eigenlijk een notebalkschrift is.
Om de klinkers en klanken aan te geven heeft men ophalen van ver
schillende lengte; de e is de kortste en de oe de langste; de i-klank
wordt door een horizontale haal voorgesteld. Klinkers en medeklinkers
worden niet verdubbeld; de eersten worden meer schuin geschreven en
verlengd, indien ze helder moeten worden uitgesproken. Zoo wordt b.v.
het woord vzaakgeschreven door de middelste haal van het woord
„zak" te rekken. Het stelsel is dus geheel fonetisch en in dat opzicht
zelfs nog beter voor onze en iedere andere taal, dan het latijnsche letter
schrift. Door deze eigenschap kan men er zeer gemakkelijk vreemde
talen mede schrijven en dat is een zeer kenmerkend voordeel boven de
andere stelsels. Indien men nagaat, dat in het tijdschrift „De Gevleugel
de Pen'''', het orgaan van de vereeniging Stolze-Werytelkens vragen
worden gedaan, omtrent het schrijven van sommige woorden en men
daarin steeds kan lezen, dat de mededingers aan het prijsschrijven soms
tal van fouten hebben gemaakt, dan zal men wel moeten erkennen, dat
het stelsel Grootedat al die struikelblokken niet heeft, veel gemak
kelijker is aan te leeren.
Een zeer kenmerkend onderscheid van dit stelsel met alle andere is, dat
men geen afzonderlijke teekens bezigt voor tweeklanken en voor de ver
bindingen van medeklinkers, zooals: st, mp, sch, enz. De heer Groote
heeft n.l. zijne teekens zoo weten te kiezen, dat men deze verbindingen
kan schrijven door de samenstellende teekens ervan in elkanders verlengde
te doen vallen. Dit achten wij eene ware triomph op stenografisch gebied.
Intusschen gelooven wij, dat een volleerd stenograaf met het Stolzeschrift
vlugger schrijft, dan met het stelsel Grooteaangezien bij dit laatste
nog te weinig verkortingen zijn ingevoerd. Ging men echter beide syste-
