483
Vrijhaven stelsel", zoo zeer door Engeland aangeprezen en de politiek
der „Invloedssferen", zal de toekomst leeren.
Zoo lezen wij in het meergenoemde werk „La Chine", de volgende
woorden, die zeker niet van goede gezindheid getuigen jegens de
koloniale politiek van Victor Hugo's „Perfide Albion":
„Vingt-cinq mille Russes sont déja concentrés a Port-Arthur,
„prêts a venir a Pékin défendre au premier signal l'impératrice dou-
„arière coutre les turpitudes anglaises.
„Et la transsihérien, a l'abri des canons de la flotte britannique,
„permettra bientöt a la Russie de transporter a pied d'oeuvre des
„armées admirablement entrainées, puissamment équipés, rigoureuse-
„ment conduites."
Aangaande de gebeurtenissen op het gebied van de binnenlandsche
staatkunde in China, maakt de schrijver van „La Chine" de voor
Engeland minder vleiende opmerking:
„le 7 Septembre 1898, Li Hung-Chang était disgracié sur les
„intrigues de Sir Claude Mac Donald, ministre d'Angleterre k Pékin,
„et remplacé par Chang-Yu-Meï, qui, n'ayant jamais rempli de
„hautes fonctions politiques, n'y avait pas commis de fautes, et qui,
„pour être a la solde de l'Angleterre, avait tous les merites-
„Le 19, l'empereur déclarait que la civilisation chinoise avait
„tout a envier a la civilisation européenne, décrétait des reformes
„qui boulevereaient les assises tnemes de 1 empire et poussait le flirt
„diplomatique jusqu'a présider en „smoking" les Conseils du Milieu.
Is het wel eenigszins begrijpelijk, dat de gebeurtenissen in
Pashoda aanleiding hebben kunnen geven tot bovenstaande uitingen,
zoo ligt het ook voor de hand, dat bij ernstige verwikkelingen in
China een anti-Engelsche partij Frankrijk het besluit zou kunnen
doen nemen om tot eene oorlogsverklaring over te gaan.
In zijn standaardwerk „The break-up of China', uit zich Lord
Charles Beresford als volgt over de bestaande politieke verhoudingen
„The „Spheres of Influence" policy would certainly weaken
„all central authority in the Chinese Empire, and would transfer the
„responsibility for law and order to a disconnected and often anta
gonistic group of foreign settlers, who would find the work of pea
ceful ad ministration well-nigh impossible.
