159
herinnert, dit aan de Redactie (F. "VViggers, Redacteur Pembrila Betawi)
te Batavia afstaan.
Men behoeft 't niet in de Maleische taal te schrijven, want te Batavia
wordt 't vertaald. Juist voorbeelden van rasgenooten zullen pakken en
tot navolging prikkelen.
Ten derde and not least moeten wij natuurlijk deze courant onder het
bereik brengen van onze menschen. Men kan dit op verschillende ma
nieren doen. M.i. ligt dit geheel op den weg onzer cantines. De Redactie
is van plan geweest om op ruime schaal gratis-verspreiding toe te passen
en had daartoe 6000 noodig. De Natie, die honderd duizenden voor
de stamverwante Boeren bijeenbracht, gaf die 6000 gulden echter niet.
De rok was nader dan het hemd!
Volgens de lijsten, die de Uitgevers mij toonden, heeft de Soerat Chabar
Soldadoe thans 17 officieren, 35 Inlandsche hoofden en 17 particuliere
heeren als donateur (a f 5 per jaar), bovendien 5 officieren en 4 parti
culiere heeren als begunstiger (k f 10 per jaar), terwijl een particulier
f 25 en de Kon. Paketvaartmaatschappij en Z. H. de Sultan van Langkat
ieder f 100 schonken.
Uit Nederland meldden zich, trots een artikel in alle Hollandsche cou
ranten, slechts 3 zegge, drie begunstigers aanDie resultaten
zijn dus al zeer povertjes en daarom heeren, laat ons, de aanvoerders
van Kromo, thans zelf de kat de bel aanbinden.
Ik schreef hierboven, dat de cantines als 't ware aangewezen waren
om deze zaak in orde te brengen.
De Europeanen vinden er toch ook hun verschillende couranten en
tijdschriften, ja zelfs geheele Bibliotheken en daarom mag, dunkt mij, nu
ook wel wat geld voor Maleische lectuur besteed worden.
Onze Amboineezen kunnen bijna allen lezen, dus zou het noodig wezen
per Amboineesche compagnie 15 exemplaren te bestellen.
Bij eene Inlandsche compagnie verstaan alleen het kader en de scho
lieren die kunst en zijn dus b.v. 3 exemplaren reeds voldoende.
Laat ons nu even nagaan, wat dat voor een groot garnizoen als b.v.
hier te Batavia, wel kosten zou?
10de baton. 9 ex. f 22.50
2de res. baton. 9 r 22.50
Cavalerie 2 5.00
Bereden artie. 3 7.50
Vesting artie. 3 7.50
Subsistentenkader 4 10.00
totaal 75.00 (per jaar).
Vergeleken met de kosten besteed aan Hollandsche en Buitenlandsche
Bladen en Tijdschriften en het onderhoud van de bibliotheek, zeker al
heel weinig!
