233
„aardsch slijk" van de zijde des wervers, zou de verwijdering van den
bevenden dronkaard bepleit kuDnen worden als zijnde eenen maatregel in
het belang van het leger, de andere hierboven genoemde oorzaken mogen
ons eene waarschuwing zijn dat het volmaakte nimmer te bereiken is.
Het valt echter niet te ontkennen, dat juist deze omstandigheid
noopt om datgene te doen wat ivel binnen het bereik ligt.
Is de meening juist, dat in het gebrekkige onderwijs de grondoor
zaak ligt, dan zal ook een afzonderlijk korps onderwijzers, die bewezen
hebben een achterljjk individu tot een goed schutter te kunnen vor
men, de metselaars zijn aan wien het leggen der fundamenten van
het gebouw toevertrouwd moet worden, dan zullen bouwkundigen
niet gemist kunnen worden om het geheel architectonisch op te trek
ken, terwijl, ter wille van het éénhoofdig gezag, een inspecteur het
systema „stelsel" zal maken.
Dan, de natuurkunde leert het, de bestanddeelen van een galva
nisch element naast elkander geplaatst, roepen geen anderen toestand in
het leven. Er is meer voor noodig om de potentieele energie om te
zetten in electrisch arbeidsvermogen dan het bezit van zwavelzuur,
zink, koper en kopervitriool: de empirie bewijst het, dat men ook de
deelen gelegenheid moet geven om op elkaar in te werken. Eerst
dan wordt wat sluimert, wakker, wat dood was, levend
En de vraag is gewettigd of van de latente kracht voldoende partij
is getrokken door de Depot-Bataljons te laten werken zonder voeling
met elkander te hebben, zonder de gelegenheid in het leven te roepen
om door eenen geleiden naijver het onderwijs te verbeteren en te
volmaken.
De psycholoog verkreeg als resultaat zjjner bespiegelingen en nam
als waarheid aan, dat een motief als eerzucht, hebzucht, haat, enz
noodig is om de latente kracht om te zetten in: „willen".
"Wel leert de ervaring, dat de een zija leven opoffert om roem
te verwerven, terwijl den andere de lauwerkrans volkomen onver
schillig laat, dat hier een vermogen ten offer wordt gebracht om de
eer te redden en zij ginds verkocht wordt voor eene luttele som gelds,
