284
breekt tegenover ons; zijn aard leert hem trouwens eene andere vecht-
wijze. Toegerust met eene groote terreinkennis en physieke geschikt
heid, niet gehinderd door treinen, terwijl elk individu, als zelfstandig
strijder, meestal niet aan een troepenverband gebonden is, kenmerkt
hij zich door eene groote beweeglijkheid en vertoont zich daar, waar
hij 't minst verwacht wordt. Alleen indien de troepen, die hem moeten
bevechten, in denzelfden geest optreden, zullen ze met succes van hunne
betere bewapening gebruik kunnen maken..
„They never expect Europeans to venture into their fastnesses and
become demoralised if they find their enemy as well able as they are
to get through their bush or to climb their steep and rugged mountains.
Surprises, ruses and treachery are the savage's most
powerful weapons and with some races night attacks are very common.
It is therefore most desirable that their habits, customs and mode of
fighting should be well known to every officer engaged." 1)
De oorlogshandeling, welke in de Europeesche oorlogvoering het
meest bijdraagt tot de vernietiging van den tegenstander en dus van
het grootste gewicht is, de vervolging, komt tegenover den inlander
niet tot haar recht. Houdt hij voor eene enkele maal al eens stand,
zoodra de krijgskans te zijnen nadeele keert, verstuiven zijne benden
als kaf voor den wind, zijn naar alle windstreken gevloden of hebben
zich met een onnavolgbaar talent gemetamorphoseerd in vreedzame
landbouwers, die als gevolg van de onwetendheid of lankmoedigheid
des overwinnaars ontkomen en aldus gelegenheid bebben bij eene
gunstige gelegenheid opnieuw op te treden.
Moge de volkomen pacificatie eener door wilde volken bewoonde
landstreek veel tijd en onverpoosde werkzaamheid eischen, de verliezen
tengevolge van 's vijands wapenwerking zullen veel geringer zijn dan
tegenover den Europeeschen vijand, terwijl de hoogere troepenleiding
op veel minder bezwaren stuit. Zonder zich aan overdreven zelfver
trouwen schuldig te maken, kan eene expeditie tegen een iolaud-
schen vijand zich zeker van de overwinning houden (behoudens on
voorziene omstandigheden en groote fouten), terwijl het bewustzijn
betrekkelijk weinig verliezen te zullen lijden, verheffend op het moreel
werkt.
1) Wolseley. The Soldier's Pocket-Book for Field-Service. 5th Edition, p. 412.
