304
ache ingezetenen kunnen beschermen tegeneen eventueel vijandig op
treden der inlandsche bevolking. Hierdoor komt een grooter deel der
garnizoenstroepen vrij ter verdediging van Java.
Omtrent het optreden van vrijwilligersvereenigingen als partijgan
gerskorpsen make men zich niet te veel illusies. Toch heeft men
in den oorlog van 1870/71 tallooze vrijkorpsen zien oprichten, dik
wijls met de meest fantastische benamingen, van welke er vele uitste
kend voor hun taak geschikt waren.
„Dit was zeker grootendeels een gevolg van hunne samenstelling,
nl. uit mannen, die zich met hart en ziel wilden en ook konden
wijden aan die taak, mannen met zucht naar het avontuurljjke, voor
een deel stroopers, houtvesters, enz. goede schutters en lichamelijk
gehard, physiek geschikt voor het vrije, ruwe leven des oorlogs;
voor een ander deel soldaten uit het leger, ontsnapt uit de krijgs
gevangenschap, enz. Yele van hunne aanvoerders waren gewezen
officieren van het leger." (1)
Het voeren van den partijgangers oorlog is niet zoo gemakkelijk,
als velen zich dit wel voorstellen alleen physiek geharde, uitstekend
geoefende elementen onder energieke leiding zijn ervoor bruikbaar.
Opgevat als eene aardige liefhebberij, eene soort van sport, zullen
de handelingen van dergelijke dilettanten-partijgangers dikwerf den
grootsten iaat veroorzaken aan het eigen leger (2).
Tegenover een buitenlandschen, nog niet geacclimatiseerden vijand,
die vooral onmiddellijk na zijne landing met grooie bezwaren te kam
pen zal hebben, wat betreft aanvoer van vivres en munitie, zullen
partijgangerskorpsen groote diensten kunnen bewjjzen.
In het bovenstaande hebben wij getracht in grove trekken aan te
geven in welke richting de opleiding en het gebruik der weerbaar-
heidsvereenigingen in Ned.-Indië moeten worden geleid, opdat zij
werkelijk een steun voor het Leger zullen vormen. Het is vooralsnog
niet na te gaan, of het door ons voorgestelde in de practjjk geheel
uitvoerbaar is; zeer veel zal in dit opzicht afhangen van de wijze,
1) A. A. Beekman. De beteekenis der vrijwilligerskorpsen in Xederland. Yereeniging
ter beoefening van de Krijgswetenschap 1892 93. blz. 114.
2) Zie hierover: Hoogeboom en Pop. Leerboek der Tactiek II biz. 230.
