28
zijn, kan nu den opmarsch Tan troepen uit het Zuiden zeer groote
moeilijkheden in den weg worden gelegd door het onbruikbaar maken
van de bruggen over de Oranjerivier. Bij Hopetown is deze over
brugd voor de lijn Kaapstad-Boelawajo, bij Norwalspont en bij
Bethulië voor die van Port Elizabeth en East London naar het Noorden.
Het gebergte, dat zich als eene geduchte muur in het Oosten ver
heft, zendt naar het Westen eenige uitloopers, Witwatersrand en
Megaliegebergte, die dit gedeelte van het plateau, dat tot de Z. A.
Republiek behoort, verdoelen in het z.g. Hoogeveld en in het Boschveld.
Behalve deze uitloopers vormen enkele heuvelruggen en alleenstaande
heuvels (kopjes) den overgang van het gebergte tot het vlakke Westen.
Op het Hoogeveld, door de zijrivieren van de Yaal besproeid, vindt men
vette grasvlakten en wordt ook landbouw uitgeoefend. Op het Noor
delijk gelegen Boschveld treft men mimosa- en accaciabosschen aan
landbouw en veeteelt treden hier op den achtergrond, omdat in den
drogen tijd de daar gevonden zijriviertjes van de Limpopo dikwijls
opdrogen en putten in het noodige water moeten voorzien.
De Oranje Vrijstaat is alleen in het Oosten geschikt voor landbouw,
in het Westen tracht men de bebouwing van den bodem mogelijk te
maken door kunstmatige besproeiing
Vóór de ontdekking der goudvelden waren in beide staten land
bouw en veeteelt (runderen, schapen en struisvogels) de voornaamste,
zoo niet de eenige bronnen van inkomsten.
Omtrent de bevolking het volgende. In de Z. A. R. telt zij 932.000
zielen, in den Vrijstaat 230.000, waaronder respectievelijk 290.000
en 90.000 blanken. In de Transvaal zijn 40 Boeren tegen 11 En-
gelschen en 7 andere blanken; in den Vrijstaat 16 Boeren tegen 1 En-
gelschman en 1 blanke van andere nationaliteit. In de Kaapkolonie,
waar de blanke bevolking circa 510.000 zielen telt, zijn de verhoudings
getallen 70, 42 en 4 en is dus ook daar het Boerenelement verreweg
in de meerderheid. In het door Europeanen geoccupeerde deel van
Zuid-Afrika bestaat 67 pGc. der bevolking uit Boeren, 26 pCt. uit
Engelschen en 7 pCt. uit andere nationaliteiten.
De Zuid-Afrikaansche republiek is ongeveer tien, de Oranje Vrijstaat
omstreeks vier maal grooter dan Nederland.
Betreffende de inrichting van het bestuur zij het volgende opgemerkt.