414
overstrooming van de plaats den wakkeren generaal White van ver
deren tegenstand hebben doen afzien. Dat de toestand inderdaad
hoogst bedonkeljjk was, bewijst wel de omstandigheid, dat de bele
geraars hunnen bevrijders bij hunne laatste poging geen andere hulp
konden verleenen dan met de vuurmonden. Bij de groote uitputting
van het garnizoen kon van een uitval geen sprake zijn.
Die laatste poging had Bulier een verlies gekost van 1946 ge
sneuvelden, gewonden en vermisten, terwijl dat cijfer, van af den slag
bij Colenso, 5172 bedroeg.
Was Ladysmith niet gevallen, het beleg had althans dit voordeel
gehad, dat eene dubbele Britsche troepenmacht maandenlang in Natal
gebonden was gehouden, dat duizenden Britsche strijders deels voor
immer, deels voor den verderen strijd onbruikbaar waren gemaakt
en dat de rampen van den oorlog geruimen tijd aan de eigen bevol
king waren bespaard gebleven.
De federalen waren den 28™ in vollen aftocht doch zouden aan
Bulier nog menig bewijs leveren, dat het bezit van Ladysmith lang
niet hetzelfde was, als dat van de Drakensbergen en van de toegangen
daarover tot beide gemeenebesten.
In den Oranje-Vrijstaat hadden gedurende de eerste dagen, volgende
op dien van Cronjé 's overgave, geen bijzondere voorvallen plaats.
Roberts, wiens plan het was om in Oostelijke richting naar Bloem
fontein op te rukken, moest uitgebreide voorzieningen treffen in 't
belang van een behoorlijk werkenden transportdienst en had daartoe
tijd noodig. De federalen, nog onder den verschen indruk der hun
getroffen tegenspoeden, waren meer dan ooit slechts op verdediging
bedacht en brachten zooveel mogelijk troepen bijeen om den opmarsch
naar den regeeringszetel te verhinderen.
Nabij Osfontein hadden zich de afdeelingen van de Wet en de la
Rey vereenigd met die, welke onder Louis Botha van Natal waren
gekomen, terwijl ook uit 't Zuiden versterkingen kwamen opdagen.
Wat Cronjé steeds als onaannemelijk had beschouwd, was geschied
Roberts had zich losgemaakt van den spoorweg, dreigde daardoor
de commando's in het Noorden der Kaapkolonie af te snijden van
die in het hart der Republiek en dwong deze tot het prijsgeven van
