158
komen als bijzonder leerrijk de keizer-manoeuvres van het 7e
en 9e legerkorps bij Buzias in het jaar 1898 in aanmerking.
Aan ieder korps was een compleete veld-ballon-afdeeling,
bestaande uit 5 officieren, 75 manschappen, 89 paarden en 9
wagens, benevens een gas-colonne met twee reserve-vullingen
toegevoegd.
In deze voordracht zal alleen het gebruik der veld-ballon-
afdeeling No. 1, ingedeeld bij het 7e korps, worden behandeld.
Achter de diep ingesneden Poganis, brachten de drie divisieën
van het 7e korps den 4en September ('t was rustdag) door.
In den vroegen morgen van den 5en September zou de
ballon-afdeeling, die tot nu toe met de 17e infanterie divisie
Infanterie-truppen-divisien) van Detta over Szebely naar Roman-
Sztamora gemarcheerd was, den. ballon ten Oosten van Otrösd
opstellen, ten einde in het bijzonder te observeeren „of de
troepen, welke op den Skamien verkend waren, zich tegen de
linie van Poganis in beweging stelden."
(Hierbij wordt verwezen naar het kaartenblad „Temesvar"
op de schaal van 1 op 200,000, waarvan evenwel geen repro
ductie bij de voordracht is gevoegd. Bovendien komt het ver
taler voor, dat eene schets best gemist kan worden, daar het
hier minder de wetenschap der stellingen bij de besproken
manoeuvres geldt, dan wel datgene, wat de ballon als verken
ningsmiddel opleverde, en dit laatste wordt ook zonder schets
voldoende aangetoond). Noot van den vertaler.
Ingevolge ontvangen bevelen van den 4en September 's avonds
6 uur, moest de 17e infanterie divisie bij de algemeene voor-
waartsche beweging de richting op Buzias nemen. De 34e in
fanterie divisie moest over den Z. O. hoek van Ternes-Yukovar
op Szilas aanmarcheeren, terwijl de Landweer divisie bij Weg-
war de Poganis overtrekken en de algemeene richting op de
Skamien houdende, over den Wolfsberg marcheeren zoude.
De ballon zou dus, indien deze disposities gehandhaafd waren,
tusschen de 17e en de 34e infanterie divisie geplaatst zijn.
Dit geschiedde evenwel niet. Uit de eerst binnengekomen be
richten der ballon-waarnemingen en de rapporten der veiligheids
troepen bleek beslist, dat het terrein tusschen Temes-Yukovar
en Niczkifalra-Szilas door den vijand niet bezet was, en de