6 -
„van hun Regeering, de wapenen hebben opgevat. Zij echter,
„die zich verzetten tegen de troepen onder mijn bevel, of den
„vijand voorzien van voorraden of inlichtingen, zullen behandeld
„worden overeenkomstig de oorlogsgebruiken.
„Requisitie van levensmiddelen, voer, brandstof of dekking,
„gedaan op gezag van de officieren in bevel over H. M. troepen,
„moeten onmiddellijk ingewilligd worden; maar alles zal op de
„plaats betaald worden, terwijl de prijzen door de plaatselijke
„markten zullen worden geregeld.
„Indien de bewoners van een district weigeren, de hun
„gestelde eischen in te willigen, zullen de voorraden met geweld
„genomen worden, tegen afgifte van een ontvangbewijs.
„Mocht eenige bewoner van het land van meening zijn, dat
„hij of een lid van zijn gezin onrechtvaardig behandeld is
„door een officier, soldaat of burgers deel uitmakende van het
„Britsche leger, dan wordt hem geraden zijn klacht persoonlijk
„of schriftelijk voor te leggen aan mijn hoofdkwartier of het
„hoofdkwartier van den dichtst nabij zijnden opperofficier.
„Als de klacht bij onderzoek gegrond blijkt, zal redres worden
„gegeven.
„Ik heb bevelen uitgevaardigd, waarbij aan de soldaten ver
boden wordt particuliere huizen binnen te gaan, of de burger
lijke bevolking onder welke voorwendsels ook te hinderen, en
„alle voorzorgen zijn genomen tegen beschadiging van eigen-
„dom van den kant van allen, die behooren tot of verbonden
„zijn aan het leger.
Roberts, Veldmaarschalk,
Opperbevelhebber in Zuid-Afrika.
Steijn bleef het antwoord op deze proclamatie niet schuldig.
Hij wees zijn volk op den plicht, dien het te vervullen had,
toonde helder aan, dat Roberts' doel geen ander was dan ver
deeldheid te zaaien om des te gemakkelijker te kunnen over
winnen, en verzocht den Vrijstaters om, indachtig aan de ge
schiedenis van hun land, toch vooral geen waarde te hechten
aan Britsche beloften.
Mocht de ontrouw van eenige honderden 't bewijs leveren,
