264
men verstaat, wat toch al spoedig wenschelijk bleek, noch voor
reparaties aan kanonnen, geweren, wagens; voor 't maken en
herstellen van tuigen, zadels en de vele andere dingen, die tot
de onmisbare, uitrusting van een leger behooren.
Door het zoogenaamde commandeeren, d.i. gedwongen verkoop
aan de Regeering, zoowel van verlaten magazijnen als van win
kels, die nog open waren, werd min of meer voorzien in de be
hoefte aan kleeren, leerwerk en vele andere dingen, terwijl later
enkele werkplaatsen werden geïmproviseerd.
G-eweerpatronen worden gemaakt door de Transvaalsche Maat
schappij voor ontplofbare stoffen en door de Gebis. Delfos te
Pretoria; voor den aanmaak van kanon-animunitie werden de
werkzaamheden verdeeld tusschen de beide genoemden, een werk
plaats te Johannesburg, die door de Regeering gecommandeerd
werd, onder beheer van vertegenwoordigers van Creusot en de
centrale werkplaats van den spoorweg te Pretoria.
Alleen de laatste was in staat herstellingen aan kanonnen
uit te voeren.
De Regeering maakte veel gebruik van de beschikking,die zij,
krachtens de concessie ook over de werkplaats der N.Z-A.S-M.
had als een onderdeel van den geheelen spoorweg.
Hoewel het onderhoudswerk aan het spoorwegmaterieel tot
het noodigste werd beperkt, moest toch in de draaierij geiegeld
nachtwerk worden ingevoerd en daarvoor een geheele electri-
sche lichtinstallatie worden aangebracht.
Onder de belangrijkste werken, die in verband met den oorlog
werden uitgevoerd, moeten genoemd worden vier complete am
bulance-treinen, die gereed gemaakt werden, ieder bestaande uit
een hospitaalrijtuig, 2 personenrijtuigen, 5 bagagewagens en een
gesloten goederenwagen.
Van de bagagewagens zijn er drie zonder bijzondere inrichting,
één voorzien van kasten, filters, watervat en petioleumtoestel
en één bovendien nog van een kachel.
De hospitaalwagens werden gemonteerd op bestaande onder
stellen. Een er van bevat 32, de andere drie 20 bedden. Deze
hebben staaldraad-matrassen, behalve enkele, die voorzien zijn
van een houten bodem voor gewonden, die het veeren van de
draadmatras niet verdragen kunnen.